- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
ماده ۶۴ قانون آیین دادرسی کیفری
جهات قانونی شروع به تعقیب به شرح زیر است:
الف – شکایت شاکی یا مدعی خصوصی
ب – اعلام و اخبار ضابطان دادگستری، مقامات رسمی یا اشخاص موثق و مطمئن
پ – وقوع جرم مشهود، در برابر دادستان یا بازپرس
ت – اظهار و اقرار متهم
ث- اطلاع دادستان از وقوع جرم به طرق قانونی دیگر
تحلیل ماده ۶۴ قانون آیین دادرسی کیفری
✍ ماده ۶۴ مهم ترین جهات شروع به تعقیب در دادسرا را عنوان نموده است. عدم اعلام وقوع جرم از سوی اشخاص، جرم محسوب نمی شود.
▪︎ شکایت شاکی یا مدعی خصوصی یکی از موارد شروع به تعقیب است. به کسی که متضرر از جرم است و درخواست تعقیب متهم را می کند شاکی گفته می شود. مدعی خصوصی کسی است که به تبع امر کیفری، خسارت و ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه می نماید.
▪︎ در جرایم قابل گذشت با شکایت شاکی تعقیب شروع می شود اما در جرایم غیر قابل گذشت به لحاظ اینکه واجد جنبه عمومی می باشند، بدون شکایت شاکی با اعلام اشخاص موثق و توسط دادستان نیز قابل تعقیب هستند.
▪︎ هرگاه جرمی در مرئی و منظر ضابطان دادگستری واقع شود، بنا به تجویز قانون می توانند اعلام جرم نمایند. همچنین است مقامات رسمی و افراد مورد وثوق و اطمینان. اطلاع اشخاص مزبور از وقوع جرایم ارتشاء، اختلاس و تصرف غیرقانونی در اموال دولتی در سازمان یا اداره تحت نظارت خود از این قبیل است. این اشخاص شاکی محسوب نمی شوند بلکه صرفاً اعلام کننده جرم هستند. به اعلام کنندگان جرم باید سازمان های مردم نهاد طبق ماده ۶۶ قانون آیین دادرسی کیفری را اضافه نمود.
▪︎ جرم مشهود طبق ماده ۴۵ این قانون عبارت است از:
الف- در مرئی و منظر ضابطان دادگستری واقع شود یا ماموران یاد شده بلافاصله در محل وقوع جرم حضور یابند و یا آثار جرم را بلافاصله پس از وقوع مشاهده کنند.
ب – بزه دیده یا دو نفر یا بیشتر که ناظر وقوع جرم بوده اند، حین وقوع جرم یا بلافاصله پس از آن، شخص معینی را به عنوان مرتکب معرفی کنند.
پ – بلافاصله پس از وقوع جرم، علائم و آثار واضح یا اسباب و ادله جرم در تصرف متهم یافت شود و یا تعلق اسباب و ادله یاد شده به متهم محرز گردد.
ت – متهم بلافاصله پس از وقوع جرم، قصد فرار داشته یا در حال فرار باشد یا بلافاصله پس از وقوع جرم دستگیر شود.
ث – جرم در منزل یا محل سکنای افراد، اتفاق افتاده یا در حال وقوع باشد و شخص ساکن، در همان حال یا بلافاصله پس از وقوع جرم، ورود ماموران را به منزل یا محل سکنای خود درخواست کند.
ج – متهم بلافاصله پس از وقوع جرم، خود را معرفی کند و وقوع آن را خبر دهد.
چ – متهم ولگرد باشد و در آن محل نیز سوء شهرت داشته باشد.
تبصره ١- چنانچه جرائم موضوع بندهای (الف)، (ب)، (پ) و (ت) ماده (۳۰۲) این قانون به صورت مشهود واقع شود، در صورت عدم حضور ضابطان دادگستری، تمام شهروندان می‌توانند اقدامات لازم را برای جلوگیری از فرار مرتکب جرم و حفظ صحنه جرم به عمل آورند.
تبصره ٢- ولگرد کسی است که مسکن و ماوای مشخص و وسیله معاش معلوم و شغل یا حرفه معینی ندارد.
▪︎ منظور از جرم مشهود در برابر دادستان یا بازپرس آن است که مقامات مذکور شخصاً نظاره گر جرم باشند و منظور مقاماتی است که صلاحیت ذاتی و محلی رسیدگی به جرم مربوطه را داشته باشند.
▪︎ اقرار متهم از دلایل اثبات جرم محسوب می شود. اقرار مرتکب در جرایم غیر قابل گذشت به عنوان شروع تعقیب محسوب می شود. در جرم قابل گذشت صرفاً با شکایت شاکی خصوصی تعقیب مجاز است.
▪︎ هرگاه دادستان به نحوی از وقوع جرم مطلع شود مکلف به تعقیب است. در مواردی که حین رسیدگی در مرحله مقدماتی جرمی کشف شود بازپرس موضوع را به دادستان اعلام می کند. در عمل، شاکی باید اقدام به طرح شکواییه جدید نماید و از این طریق تعقیب شروع می شود.
جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
