خیار رویت و تخلف از وصف چیست؟

خیار رویت و تخلف از وصف یکی از خیارات قانونی است که مواد ۴۱۰ تا ۴۱۵ قانون مدنی به بیان احکام و شرایط آن پرداخته است.

گاهی شخصی کالایی را بدون اینکه دیده باشد از روی وصف می خرد. بعد از آن معلوم شود مورد معامله فاقد خصوصیات توصیفی است. ممکن است اوصاف بیشتری در آن ملاحظه شود خیار رویت و تخلف از وصف ایجاد می شود.

در خیار رویت و تخلف از وصف، اوصاف مورد معامله جنبه فرعی دارد نه اصلی. چرا که اگر اوصاف مبیع اساسی باشد عقد باطل است.

در نوشته حاضر به بیان خیار تخلف از وصف و شرایط و آثار آن می پردازیم. همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.

خیار تخلف از وصف چیست؟

گاهی شخصی کالایی را بدون اینکه دیده باشد از روی وصف می خرد. بعد از آن معلوم می شود مورد معامله فاقد خصوصیات توصیفی است. ممکن است اوصاف بیشتری در آن ملاحظه شود در این صورت خیار رویت و تخلف از وصف ایجاد می شود.

خیار رویت در عقد صحیح جریان دارد. برای مثال، فرش ابریشمی به وصف معامله شود ولی موقع تحویل فرشی با نخ معمولی باشد. در عقد باطل خیار وجود ندارد. با ایجاد خیار، صاحب حق می تواند معامله را فسخ کند. پس از آن دادخواست تایید فسخ به دادگاه حقوقی بدهد.

بیشتر بدانید:

روش های فسخ قرارداد- تایید فسخ به وسیله دادگاه

شرایط خیار رویت و تخلف از وصف

۱- خریدار مورد معامله را ندیده باشد و از روی اوصافی که بیان شده تمایل به معامله پیدا کند.

۲- خریدار مورد معامله را به وصف بخرد. به عبارتی خریدار خود مبیع را ندیده و آن را به وصف بخرد.‌ در این صورت اوصاف مورد معامله شامل جنس، مقدار و وصف آن، به تفصیل بیان می شود‌.

۳- فروشنده خود مورد معامله را ندیده باشد و آن را از روی وصف بفروشد.‌ بعد معلوم شود دارای اوصاف بهتری بوده است.

۴- مبیع عین معین و یا کلی در معین باشد. در بیع کلی خیار رویت و تخلف از وصف راه ندارد. در این مورد خریدار باید الزام فروشنده به تسلیم مبیعی که مطابق با اوصاف ذکر شده است را بخواهد. در صورت عدم امکان الزام، به استناد خیار تعذر تسلیم قرارداد قابل فسخ است.

۵- هر یک از فروشنده و مشتری این خیار را دارند و در همه عقود معوض وجود دارد.

۶- خیار رویت فوری است. صاحب خیار باید پس از تحقق آن اقدام به فسخ معامله نموده و فسخ را طی اظهارنامه به طرف قراردادی اعلام نماید. اگر تاخیر نماید خیار ساقط می شود و ملزم می شود مبیع را به همان شکل بپذیرد.

بیشتر بدانید:

عدم تحویل مبیع و آثار آن

حق فسخ به اعتماد رویت قبلی مبیع

رویت در خیار رویت و تخلف از وصف موضوعیت ندارد. بلکه جنبه غالب بوده و از طرق دیگر مانند شنیدن نیز خیار محقق می شود.

ممکن است خریدار مبیع را سابقاً دیده باشد و از کمیت و کیفیت آن آگاه باشد.‌ در این فرض چنانچه مورد معامله دارای همان مشخصات با رویت سابق نباشد باز هم حق فسخ وجود دارد. اگرچه اوصاف آن ذکر نشده باشد.