- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
ماده ۲۶۵ قانون مدنی:
هر کس مالی به دیگری بدهد ظاهر در عدم تبرع است. بنابراین اگر کسی چیزی به دیگری بدهد بدون اینکه مقروض آن چیز باشد می تواند استرداد کند.
تحلیل ماده ۲۶۵ قانون مدنی
✍ ماده ۲۶۵ قانون مدنی از ماده ۱۲۳۵ قانون مدنی فرانسه اقتباس شده است. به موجب آن اگر کسی مالی به دیگری بدهد اماره بر وجود دین و تأدیه آن توسط مدیون است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
▪︎ عبارت “ظاهر در عدم تبرع” به معنی اماره و اوضاع و احوال وجود دین و ظاهر در وفای به عهد است. وفای به عهد عمل حقوقی و ایقاع است که با اراده پرداخت کننده واقع می گردد.
▪︎ اگر خواهان مدعی باشد پرداخت صورت گرفته بابت عقدی از عقود مانند قرض بوده و خوانده بگوید پرداخت تبرعی (مجانی) بوده است، اصل بر این است پرداخت بابت قرض بوده و خوانده محکوم به استرداد مالی که گرفته می شود، مگر ثابت کند پرداخت خواهان ناشی از اماره مدیونیت بوده و در مقام وفای به عهد صورت گرفته است بنابراین موجب سقوط تعهد می گردد.
▪︎ معمولاً رویه حاکم بر دادگاه ها به این صورت است که در این مواقع پرداخت را غیر تبرعی (غیر رایگان) تلقی می کنند و خوانده را محکوم به استرداد آنچه اخذ نموده است می نمایند.
▪︎ با توجه به اینکه اصل عدم یک اصل شناخته شده است و نیازی به اثبات ندارد و به موجب آن مدعی باید ادعای خویش را ثابت کند، لذا گیرنده مال باید ثابت کند وجهی که به حساب وی واریز شده است بابت مدیونیت پرداخت کننده بوده و وی مقروض وی بوده و با پرداخت ایفای تعهد نموده است.
▪︎ طبق اصل برائت هیچ کس مدیون دیگری نیست مگر اینکه خلاف آن مبنی بر مدیون بودن پرداخت کننده ثابت شود.
▪︎ اگر پرداخت کننده به استناد فیش های واریزی بانکی دادخواست استرداد وجه بدهد حکم به استرداد وجوه پرداختی صادر می شود. در این جا دریافت کننده برای خلاصی از محکومیت باید مدارکی ارائه دهد که بیانگر این باشد پرداخت، بابت بدهی خواهان و وفای به عهد بوده یا اینکه بر اساس معامله ای بوده که طبق آن خواهان ملزم به پرداخت مال بوده است.
جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
