- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
ضبط وثیقه مهمترین ضمانت اجرای قرار تامین کیفری است. مقررات مربوط به ضبط وثیقه در مورد وجه التزام و وجه الکفاله نیز جاری است.
هرگاه متهم در موعد مقرر در مراحل تحقیقات مقدماتی، جلسه دادرسی یا اجرای حکم بدون عذر موجه در مرجع قضایی حاضر نشود وثیقه تودیعی، به نفع دولت ضبط می شود.
در ادامه به نقل از وکیل کیفری در مورد شرایط ضبط وثیقه، اعتراض و نحوه بازگشت آن پرداخته شده است.
همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
وثیقه و ضبط وثیقه چیست؟
فهرست مطالب
در پاره ای جرایم با توجه به نوع و اهمیت آنها بازپرس به عنوان قرار تامین کیفری، اقدام به صدور قرار وثیقه می نماید. وثیقه ممکن است توسط متهم یا شخص ثالث به صندوق دادگستری سپرده شود در این صورت فیش آن ضمیمه پرونده می گردد.
به موجب قرار صادره، وثیقه گذار متعهد می شود در صورتی که متهم احضار شود وی را نزد مرجع رسیدگی کننده حاضر نماید. در این صورت اگر بدون عذر موجه در موعد مقرر حاضر نشود، به دستور دادستان وثیقه تودیعی به نفع دولت ضبط می شود.
بیشتر بدانید:
شرایط ضبط وثیقه
شرایط صدور دستور ضبط وثیقه عبارت است از:
۱- ضرورت حضور متهم در مرجع قضائی و ابلاغ اخطاریه حضور به وی
۲- در اخطاریه ذکر شده باشد در صورت عدم حضور وثیقه ضبط می شود.
۳- اخطاریه به متهم ابلاغ واقعی شده باشد. به عبارتی، از تاریخ درج در سامانه ابلاغ الکترونیکی تا زمانی که باید در دادگاه یا دادسرا حاضر شود ابلاغیه را مشاهده کرده باشد. اگر در این مدت مشاهده ننموده باشد ابلاغ قانونی محسوب می شود. مراتب مشاهده یا عدم مشاهده، ضمیمه پرونده می گردد.
۴- عذر موجه مانع حضور وی نزد مرجع قضائی نشده باشد.
۵- متهم در زمان مقرر حاضر نشده باشد.
۶- در مواردی که وثیقه را شخص ثالث تودیع نموده است، اخطاریه به وی به طور کتبی و شفاف ابلاغ شده باشد.
۷- در ابلاغیه ضامن قید شده باشد چنانچه ظرف مدت سی روز متهم را به مرجع قضائی معرفی ننماید وجه الوثاقه به نفع دولت ضبط خواهد شد.
۸- اخطار به ضامن، ابلاغ واقعی شده باشد.
۹- وثیقه گذار در مدت سی روز متهم را تحویل ندهد.
اعتراض به دستور ضبط وثیقه
طبق ماده ۲۳۵ قانون آیین دادرسی کیفری، دستور ضبط وثیقه که از سوی دادستان صادر می شود به وثیقه گذار (متهم یا شخص ثالث) ابلاغ می شود.
بیشتر بدانید:
متهم، وثیقه گذار یا کفیل هر یک حسب مورد ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ، اعتراض خود را به موجب لایحه دفاعیه به مرجع رسیدگی کننده تقدیم می نماید. دادگاه کیفری ۲ به اعتراض رسیدگی نموده و رای قطعی صادر می شود.
مهلت تحویل متهم بعد ار صدور دستور وثیقه
دستور ضبط وثیقه به وثیقه گذار ابلاغ می شود به موجب آن به وی اخطار می شود ظرف سی روز متهم را نزد مرجع قضائی حاضر نماید در غیر اين صورت وثیقه به نفع دولت ضبط خواهد شد.
وثیقه گذار می تواند به منظور عدم فروش وثیقه، درخواست صدور برگ جلب سیار متهم را نموده تا از این طریق بتواند با تحویل وی، از ضبط وثیقه خودداری نماید.
موارد اعتراض به دستور ضبط
اعتراض به دستور ضبط وثیقه بایستی مستند به یکی از موارد ذیل باشد و دلایل استنادی ضمیمه لایحه دفاعیه گردد:
۱- هرگاه مدعی شوند در ضبط وثیقه، اخذ وجه التزام یا وجه الکفاله مقررات قانونی رعایت نشده است.
۲- اگر مدعی شوند متهم در موعد مقرر حاضر شده یا او را حاضر کرده اند یا شخص ثالثی متهم را حاضر نموده است.
۳- اگر مدعی شوند به جهات مذکور در ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری متهم نتوانسته حاضر شود و یا کفیل و وثیقه گذار به یکی از آن جهات نتوانسته اند متهم را حاضر کنند.
۴- اگر مدعی شوند پس از صدور قرار قبولی کفالت یا التزام معسر شده اند.
۵- هرگاه وثیقه گذار یا کفیل مدعی شوند تسلیم متهم به علت فوت او در مهلت مقرر ممکن نبوده است.
▪︎ ادعای اعسار در مورد قرار وثیقه پذیرفته نمی شود چرا که مال سابقاً در مرجع قضائی توقیف شده است.
▪︎ ادعای اعسار نیازی به ثبت دادخواست ندارد. دادگاه کیفری ۲ اگر آن را احراز نماید، حکم به اعسار و معافیت از پرداخت وجه التزام و وجه الکفاله صادر می نماید.
بیشتر بدانید:
جهات عذر موجه عدم حضور متهم
جهات عذر موجه در ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری عبارت است از:
الف- نرسیدن یا دیر رسیدن احضاریه به گونه ای که مانع از حضور شود.
ب- بیماری متهم و بیماری سخت والدین، همسر یا اولاد وی که مانع از حضور شود.
پ- همسر یا یکی از اقربا تا درجه سوم از طبقه دوم فوت شود.
ت- ابتلاء به حوادث مهم از قبیل بیماریهای واگیردار و بروز حوادث قهری مانند سیل و زلزله که موجب عدم امکان تردد گردد.
ث- متهم در توقیف یا حبس باشد.
ج – سایر مواردی که عرفاً به تشخیص بازپرس عذرموجه محسوب می‌شود.
عدول از ضبط وثیقه و عدم ضبط آن
از آنجا که دستور ضبط وثیقه رای نیست لذا عدول از آن امکانپذیر است. به موجب ماده ۲۳۶ قانون آیین دادرسی کیفری، پس از صدور دستور ضبط، صرف حضور متهم در مرجع قضائی موجب عدول از دستور صادره نمی شود.
چنانچه در فاصله زمانی صدور دستور تا قبل از پایان عملیات اجرائی که شامل فروش، مزایده و انتقال اجرائی سند می شود، متهم شخصاً در مرجع قضائی حاضر شود دادستان ابتدا از دستور صادره رفع اثر می کند.
سپس به جهت تخلف متهم از حضور در موعد مقرر، دستور ضبط حداکثر یک چهارم وجه قرار را صادر می نماید. در اینجا اعتبار قرار تامین قبلی پابرجا می ماند. متهم یا شخص ثالث که وثیقه را تودیع نموده باید وجه قرار را تکمیل کرده و نقص به وجود آمده را جبران کند.
در مواردی که رای بر رد اعتراض متهم یا وثیقه گذار صادر شود سپس متهم در دادگاه حاضر شود، مقررات مذکور در این مورد نیز رعایت می شود.
لزوم تکمیل وجه قرار وثیقه
اگر متهم یا وثیقه گذار یا کفیل ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ دستور ضبط، بخش کسر شده از وجه قرار را به صندوق دادگستری بسپرد، ضبط صورت نمی گیرد. در غیر اين صورت پس از ضبط یک چهارم مبلغ وثیقه، اگر متهم خود وثیقه داده باشد باید نسبت به تکمیل آن اقدام نماید.
چنانچه شخص ثالث آن را تودیع کرده باشد، ممکن است شخص ثالث از خود رفع مسئولیت نموده و درخواست آزادی وثیقه را نماید که در این صورت متهم باید وثیقه ای معادل قرار صادره تودیع کند.
ممکن است ثالث رفع مسئولیت خود را درخواست نکند در اینجا وی معادل وجه ضبط شده، وثیقه جدید می سپرد.
جهت دریافت مشاوره تخصصی در امور کیفری و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- پایان عملیات اجرایی چه زمانی است؟
مزایده، فروش ملک، انتقال اجرائی سند در دفترخانه و تایید مراحل مزایده و انتقال توسط دادگاه ختم عملیات اجرائی می باشد.
۲- اگر پس از مهلت ده روزه اعتراض به دستور ضبط وثیقه، اعتراض شود آیا ترتیب اثر داده می شود؟
طبق اصول و تشریفات دادرسی اعتراض خارج از مهلت رد می شود. اما چنانچه دلایل مستحکم مبنی بر عدم حضور متهم در موعد مقرر ارائه شود دادستان می تواند از قرار صادره عدول نماید.
۳- مراحل ضبط وثیقه در کدام مرجع صورت می پذیرد؟
در اجرای احکام کیفری دادسرا اجرا می شود.
