- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری
در صورتی که رئیس قوه قضائیه رای قطعی صادره از هر یک از مراجع قضائی را خلاف شرع بین تشخیص دهد، با تجویز اعاده دادرسی، پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال تا در شعبی خاص که توسط رئیس قوه قضائیه برای این امر تخصیص می یابد رسیدگی و رای قطعی صادر نماید. شعب خاص مذکور مبنیاً بر خلاف شرع بین اعلام شده، رای قطعی قبلی را نقض و رسیدگی مجدد اعم از شکلی و ماهوی به عمل می آورند و رای مقتضی صادر می نمایند.
تبصره ۱- آراء قطعی مراجع قضائی (اعم از حقوقی و کیفری) شامل احکام و قرارهای دیوان عالی کشور، سازمان قضائی نیروهای مسلح، دادگاههای تجدید نظر و بدوی، دادسراها و شوراهای حل اختلاف می‌باشند.
تبصره ۲- آراء شعب دیوان عالی کشور در باب تجویز اعاده دادرسی و نیز دستورهای موقت دادگاهها، اگر توسط رئیس قوه قضائیه خلاف شرع بین تشخیص داده شود، مشمول احکام این ماده خواهد بود.
تبصره ۳- درصورتی که رئیس دیوان عالی کشور، دادستان کل کشور، رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح و یا رئیس کل دادگستری استان در انجام وظایف قانونی خود، رای قطعی اعم از حقوقی یا کیفری را خلاف شرع بین تشخیص دهند، می‌توانند با ذکر مستندات از رئیس قوه قضائیه درخواست تجویز اعاده دادرسی نمایند. مفاد این تبصره فقط برای یک بار قابل اعمال است؛ مگر اینکه خلاف شرع بین آن به جهت دیگری باشد.
تحلیل ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری
✍ ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری طریق اعاده دادرسی فوق العاده نسبت به آراء کیفری و حقوقی اعم از حکم و قرار می باشد.
▪︎ رأیی که خلاف بیّن شرع تشخیص داده شود قابل نقض خواهد بود. خلاف بین شرع به معنی مخالفت آشکار رای با مسلمات فقهی و اصول حقوقی و دادرسی است.
▪︎ برخلاف سایر موارد رسیدگی در دیوان عالی کشور که به صورت شکلی است، مطابق این ماده اگر درخواست اعاده دادرسی خلاف بین شرع تشخیص داده شود، رسیدگی شکلی و ماهوی توسط شعب خاصی از دیوان عالی کشور به عمل می آید.
▪︎ اعاده دادرسی خاص شامل احکام و آرای قطعی محاکم بدوی، تجدیدنظر، شوراهای حل اختلاف، دادسراها و دستور موقت دادگاهها می شود.
▪︎ اگر متقاضی به موجب این ماده درخواست اعاده دادرسی نماید و رای دیوان عالی کشور از باب تجویز اعاده دادرسی خلاف بین شرع باشد از موارد درخواست ماده ۴۷۷ است.
▪︎ مقررات ماده مزبور شامل قرارهای نهایی صادره از دادسرا چون قرار منع تعقیب، موقوفی تعقیب، اناطه و تعلیق تعقیب نیز می شود.
▪︎ مقامات مذکور در تبصره ۳، در انجام وظایف قانونی خود تنها یکبار می توانند به استناد خلاف بین شرع درخواست اعاده دادرسی کنند مگر خلاف بین شرع به جهت دیگری باشد که در این صورت به استناد جهت حادث بار دیگر می توان درخواست نمود. از مفهوم مخالف تبصره اینطور برداشت می شود که سایر افراد می توانند بیش از یکبار نسبت به آن اقدام نمایند. در هر حال به شکایتی رسیدگی می شود و رأیی نقض می شود که با توجه به لایحه دفاعیه، خلاف بین شرع تشخیص داده شود.
▪︎ درخواست مزبور بدون مهلت است ولی چون با صدور رای قطعی، حکم در معرض اجرا قرار می گیرد، بهتر است اقدام به موقع صورت پذیرد.
▪︎ تقاضای اعاده دادرسی خطاب به ریاست کل دادگستری استان مربوط انجام می پذیرد. سپس از آن طریق به دیوان عالی کشور ارسال می گردد.
▪︎ متقاضی ابتدا از طرق عادی شکایت که شامل واخواهی از رای کیفری و تجدیدنظرخواهی می شود اقدام می کند.
▪︎ چنانچه مهلت اعتراض از طریق راه‌های مذکور منقضی شده باشد، همچنین امکان اعاده دادرسی عادی از طریق ماده ۴۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری و ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی وجود نداشته باشد، می تواند از طریق این ماده اعتراض خود را به رئیس قوه قصاییه تقدیم نماید.
▪︎ تفاوت های اعاده دادرسی عادی (۴۷۴) و فوق العاده (۴۷۷):
۱- اعاده دادرسی عادی در مورد احکام قطعی کیفری اعمال می شود ولی اعاده دادرسی فوق العاده در خصوص احکام و قرار های حقوقی و کیفری دادگاه و دادسرا و دستور موقت دادگاه اعمال می شود.
۲- اگر درخواست، اعاده دادرسی عادی باشد مستقیماً به دیوان عالی کشور تقدیم و اگر فوق العاده باشد به رئیس دیوان عالی کشور تقدیم می شود.
۳- پس از تجویز اعاده دادرسی عادی، به شعبه همعرض دادگاه صادرکننده حکم قطعی ارجاع می شود و در فوق العاده به شعبه دیوان عالی کشور ارسال می شود.
▪︎ پس از تجویز اعاده دادرسی، عملیات اجرائی با اخذ تامین مناسب متوقف می شود. اگر مجازات مندرج در حکم از نوع سالب حیات، شلاق و قلع و قمع بنا و اشجار باشد با وصول درخواست عملیات اجرائی متوقف می گردد.
▪︎ مدارک مورد نیاز برای ثبت درخواست:
– درخواست اعاده دادرسی با استدلال و مستندات به طور مشروح و با مشخصات کامل متقاضی
– تصویر برابر با اصل احکام قطعیت یافته مورد اعتراض
– تصویر برابر با اصل مستندات
جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
