- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
ماده ۴۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری
درخواست اعاده دادرسی در مورد احکام محکومیت قطعی دادگاهها اعم از آنکه حکم مذکور به اجراء گذاشته شده یا نشده باشد در موارد زیر پذیرفته می‌شود:
الف- کسی به اتهام قتل شخصی محکوم شود و سپس زنده بودن وی محرز گردد.
ب- چند نفر به اتهام ارتکاب جرمی محکوم شوند و ارتکاب آن جرم به گونه ای باشد که نتوان بیش از یک مرتکب برای آن قائل شد.
پ – شخصی به علت انتساب جرمی محکوم شود و فرد دیگری نیز به موجب حکمی از مرجع قضائی به علت انتساب همان جرم محکوم شده باشد، به طوری که از تعارض و تضاد مفاد دو حکم، بی گناهی یکی از آنان احراز گردد.
ت- درباره شخصی به اتهام واحد، احکام متفاوتی صادر شود.
ث- در دادگاه صالح ثابت شود که اسناد جعلی یا شهادت خلاف واقع گواهان، مبنای حکم بوده است.
ج – پس از صدور حکم قطعی، واقعه جدیدی حادث و یا ظاهر یا ادله جدیدی ارائه شود که موجب اثبات بی گناهی محکوم علیه یا عدم تقصیر وی باشد.
چ- عمل ارتکابی جرم نباشد و یا مجازات مورد حکم بیش از مجازات مقرر قانونی باشد.
تحلیل ماده ۴۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری
✍ اعاده دادرسی طریق فوق العاده شکایت است و فقط در مورد احکام قطعی اعمال می شود. شکایت فوق العاده از احکام در جایی کاربرد دارد که راه های عادی شکایت شامل واخواهی و تجدیدنظرخواهی وجود نداشته باشد.
▪︎ محکوم علیه فقط به استناد هر یک از جهات ۷ گانه ماده ۴۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری می تواند درخواست اعاده دادرسی نماید.
▪︎ اعاده دادرسی عام بر اساس این ماده و اعاده دادرسی خاص طبق ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری در مواردی که حکم خلاف بین شرع صادر شده، درخواست می شود.
▪︎ چنانچه حکم قطعی اجرا هم شده باشد باز هم محکوم علیه حق اعاده دادرسی خواهد داشت چرا که ممکن است از این طریق پس از کسب حکم برائت از جرم انتسابی اعاده حیثیت نماید.
▪︎ اشخاصی که حق درخواست دارند عبارتند از: محکوم علیه، وکیل یا نماینده قانونی وی.
▪︎ اگر محکوم علیه غایب باشد همسر وی، وراث قانونی طبق گواهی انحصار وراثت و وصی (اگر قبل از فوت تعیین شده باشد) حق اعاده دادرسی خواهند داشت.
▪︎ منظور از غیبت این است که غایب مفقودالاثر باشد و حکم مقتضی در این خصوص از طریق محاکم حقوقی صادر شده باشد.
▪︎ وصی باید طبق وصیت نامه یا قرائن و اوضاع و احوال برای این امر اختیار داشته باشد.
▪︎ با توجه به اطلاق لفظ همسر، شامل زوجه دائم و موقت می شود.
▪︎ علاوه بر اشخاص مذکور دادستان کل کشور و دادستان مجری حکم (دادسرای محل اجرا) نیز می توانند اعاده دادرسی کنند.
▪︎ درخواست اعاده دادرسی کیفری بدون مهلت است لکن چون با صدور حکم قطعی در معرض اجرا واقع می شود بهتر است اقدام به موقع صورت پذیرد.
▪︎ درخواست مزبور از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضائی ثبت و به دیوان عالی کشور ارسال می گردد.
▪︎ شاکی در خصوص رای برائت حق اعاده دادرسی ندارد و متقاضی آن فقط محکوم علیه است.
▪︎ با توجه به واژه های “کسی” و “نفر” در بندهای الف و ب، درخواست اعاده دادرسی به استناد بندهای مزبور از سوی اشخاص حقوقی قابل درخواست نمی باشد.
▪︎ شخصی که در کما و دچار مرگ مغزی شده فوت شده محسوب می شود.
▪︎ اگر جهت اعاده دادرسی بند پ و مغایرت مفاد دو حکم باشد، دادگاه پس از رسیدگی، هر یک را صحیح تشخیص دهد تایید و حکم دیگر را نقض می کند. چنانچه هر دو حکم مخالف مقررات صادر شده باشند هر دو نقض و طبق مقررات مجدداً به درخواست رسیدگی می شود.
▪︎ گاهی در طول رسیدگی اسناد جعلی ارائه شده و به واسطه این اسناد حکم قطعی بر علیه محکوم علیه صادر می گردد. در این صورت وی ابتدا در دادگاه صالح شکایت جعل و استفاده از سند مجعول یا شکایت شهادت کذب اقامه می نماید. پس از صدورحکم مبنی بر حقانیت متقاضی و قطعیت آن، ضمیمه درخواست اعاده دادرسی می گردد.
▪︎ واقعه جدید پس از صدور حکم عبارت است از اینکه محکوم علیه در زمان محکومیت فاقد مسئولیت کیفری بوده یا به طریقی جرم، قابل استناد به وی نبوده است و یا موارد دیگر.
▪︎ واقعه جدید یا ادله جدید نباید در فرآیند دادرسی قبلی مطرح یا ارائه شده باشد.
▪︎ هر گاه موضوع شکایت جرم نباشد دادسرا یا دادگاه بایستی قرار منع تعقیب سایر نماید. در غیر این صورت و در مواردی که مجازات مورد حکم بیشتر از حداکثر مجازات قانونی آن است از جهات اعاده دادرسی محسوب می شوند. همچنین است در مواردی که برای جرمی مجازات تکمیلی مجاز نیست برای آن مجازات تکمیلی تعیین شود.
▪︎ اگر به درخواست محکوم علیه رسیدگی و حکم صادر شود، دیگر از همان جهت اعاده دادرسی پذیرفته نمی شود مگر حکم صادره خلاف بین شرع باشد که برابر ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری عمل می شود.
▪︎ درخواست محکوم علیه به دیوان عالی کشور تقدیم می شود. پس از صدور قرار قبولی اعاده دادرسی، پرونده جهت رسیدگی دوباره به شعبه هم عرض دادگاه صادرکننده حکم قطعی ارجاع می شود.
▪︎ پس از صدور قرار قبولی، بنا به درخواست محکوم علیه قرار توقف عملیات اجرایی صادر می شود و به مجری حکم اعلام می شود.
جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
