- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
واخواهی از رای کیفری وقتی مطرح می شود که متهم یا وکیل وی در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده یا لایحه دفاعیه تقدیم نکرده باشد در این صورت رای دادگاه به صورت غیابی صادر می شود. به اعتراض محکوم علیه نسبت به رای غیابی واخواهی می گویند.
در این مقاله وکیل واخواهی شرایط و موارد اعتراض به رای غیابی را می گوید.
همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
واخواهی چیست؟
فهرست مطالب
واخواهی عبارت است از اینکه متهم یا وکیل وی در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده یا لایحه دفاعیه تقدیم نکرده باشد در این صورت رای دادگاه به صورت غیابی صادر می شود. به اعتراض محکوم علیه نسبت به رای غیابی واخواهی می گویند.
اگر متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی در دادسرا حاضر شود ولی در دادگاه حاضر نشود رای غیابی صادر می شود. واخواهی ویژه آرای غیابی است. بنابراین اگر رای بر برائت متهم صادر شود و متهم یا وکیل وی در جلسات دادگاه حضور نیافته و لایحه نیز نداده باشد رای برائت غیابی صادر می شود.
در این مواقع شاکی حق واخواهی نداشته و می تواند نسبت به رای صادره ظرف بیست روز تجدیدنظرخواهی کند. با واخواهی، رای حضوری صادر می شود اگرچه پس از تقدیم لایحه، محکوم علیه در جلسه دادگاه حاضر نشود.
پس از اعتراض به رای غیابی، دادگاهی که رای غیابی را صادر کرده اقدام به تشکیل جلسه رسیدگی، احضار و استماع اظهارات شاکی و متهم یا وکلای آنها می نماید.
مهلت واخواهی
مهلت درخواست واخواهی بیست روز از تاریخ ابلاغ رای غیابی است. محکوم علیه می تواند پس از اطلاع از رای ولو مهلت اعتراض منقضی شده باشد درخواست واخواهی را به شعبه اجرای احکام که حکم در آن در حال اجراست تقدیم نماید.
بیشتر بدانید:
بررسی اطلاع یا عدم اطلاع از رای غیابی با دادگاه صادرکننده می باشد. محکوم علیه ظرف بیست روز از تاریخ اطلاع از رای مهلت اعتراض خواهد داشت.
واخواهی خارج از مهلت
اگر رای غیابی ابلاغ واقعی شده باشد به عبارتی پس از ابلاغ و در مهلت اعتراض محکوم علیه دادنامه را در سامانه ابلاغ مشاهده کرده باشد ولی اعتراضی نکرده باشد صرف اعتراض خارج از مهلت مانع اجرای رای نخواهد بود.
اگر ابلاغ قانونی شده باشد و محکوم علیه پس از مدت اعتراض متوجه رای شود می تواند واخواهی کند. چنانچه عذر موجه بابت اقدام خارج از مهلت ارائه نماید دادگاه به عذر عنوان شده رسیدگی می کند. اگر آن را موجه تشخیص دهد قرار قبولی واخواهی صادر می شود.
ملاک ابلاغ واقعی یا قانونی، مشاهده دادنامه توسط محکوم علیه در سامانه ابلاغ و در مهلت اعتراض می باشد. در هر حال قاضی اجرای احکام درخواست واخواهی را به دادگاه ارسال می کند.
قرار تامین کیفری
چنانچه در مرحله دادسرا قرار تامین کیفری صادر شده و تامین سپرده شده باشد و محکوم علیه از رای غیابی واخواهی کند، بدون جلب وی، درخواست واخواهی به دادگاه ارسال می گردد.
اما اگر پرونده فاقد تامین باشد محکوم علیه تحت الحفظ نزد دادگاه فرستاده می شود. در هر صورت دادگاه ابتدا در خصوص قرار تأمین تعیین تکلیف می نماید.
بیشتر بدانید:
واخواهی پس از تجدیدنظرخواهی شاکی از رای
اگر به جهتی شاکی از رای غیابی تجدیدنظرخواهی کند سپس محکوم علیه واخواهی نماید، تجدیدنظرخواهی شاکی مانع رسیدگی به واخواهی نخواهد بود. رای صادره پس از واخواهی خواه مبنی بر نقض رای غیابی یا تایید آن باشد، قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان می باشد.
تشدید مجازات
◇ نظریه مشورتی ۷/۹۵/۹۸۵ – ۹۵/۴/۲۹ اداره حقوقی قوه قضائیه: واخواهی حقی است که برای محکوم‌علیه حکم غیابی و رسیدگی به دفاعیات وی مقرر گردیده است و در نتیجه استفاده از این حق نباید مجوز تشدید مجازات محکوم‌علیه تلقی گردد. بدین لحاظ ماده ۴۰۷ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ تصریح نموده، دادگاه پس از واخواهی با تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت می‌کند و پس از بررسی ادله و دفاعیات واخواه تصمیم مقتضی اتخاذ می‌نماید. ملاک ماده ۴۵۸ قانون مذکور نیز موید همین استنباط است.
ماده ۴۵۸ قانون آیین دادرسی کیفری: دادگاه تجدید نظر استان نمی‌تواند مجازات تعزیری یا اقدامات تامینی و تربیتی مقرر در حکم تجدید نظر خواسته را تشدید کند، مگر در مواردی که مجازات مقرر در حکم نخستین برخلاف جهات قانونی، کمتر از حداقل میزانی باشد که قانون مقرر داشته و این امر مورد تجدید نظر خواهی شاکی و یا دادستان قرار گرفته باشد. در این موارد، دادگاه تجدید نظر استان با تصحیح حکم، نسبت به تعیین حداقل مجازاتی که قانون مقرر داشته است، اقدام می کند.
واخواهی در دادگاه کیفری ۱
دادگاه کیفری ۱ به جرائمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات، قطع عضو، حبس ابد، جنایات عمدی که دیه آنها نصف یا بیش از نصف دیه کامل باشد و همچنین جرائم سیاسی و مطبوعاتی رسیدگی می کند.
چنانچه متهم یا محکوم علیه وکیل تعیینی معرفی نکرده باشد از سوی دادگاه وکیل تسخیری برای وی تعیین می شود. در مرحله واخواهی محکوم علیه می بایستی حسب مورد همراه با وکیل تعیینی یا تسخیری در جلسه رسیدگی به حکم غیابی حاضر شود. در این مرحله دادگاه ابتدا قرار رسیدگی غیابی صادر می نماید.
بیشتر بدانید:
امکان واخواهی از رای غیابی صادره از دادگاه تجدیدنظر
ماده ۴۶۱ قانون آیین دادرسی کیفری: در مواردی که رای دادگاه تجدید نظر استان بر محکومیت متهم باشد و متهم و یا وکیل او در هیچ یک از مراحل دادرسی نخستین و تجدیدنظر حاضر نبوده و لایحه دفاعیه یا اعتراضیه هم نداده باشد، رای دادگاه تجدیدنظر استان ظرف بیست روز پس از ابلاغ واقعی به متهم یا وکیل او، قابل واخواهی و رسیدگی در همان دادگاه است. رایی که در این مرحله صادر می‌شود، قطعی است.
ماده ۴۶۱ در موردی است که دادگاه بدوی قرار منع تعقیب یا موقوفی تعقیب یا رای بر برائت متهم صادر کند و شاکی نسبت به رای صادره تجدیدنظرخواهی کند.
در این صورت اگر دادگاه تجدیدنظر رای صادره را نقص و حکم بر محکومیت صادر کند و محکوم علیه یا وکیل وی در دادگاه تجدیدنظر حاضر نشده و لایحه ای ارسال ننموده باشند در اینجا رای غیابی صادر می شود.
ماده ۴۰۶ قانون آیین دادرسی کیفری: در تمام جرائم، به استثنای جرائمی که فقط جنبه حق اللهی دارند، هرگاه متهم یا وکیل او در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشود یا لایحه دفاعیه نفرستاده باشد، دادگاه پس از رسیدگی، رای غیابی صادر می کند. در این صورت، چنانچه رای دادگاه مبنی بر محکومیت متهم باشد، ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ واقعی، قابل واخواهی در همان دادگاه است و پس از انقضای مهلت واخواهی برابر مقررات حسب مورد قابل تجدید نظر یا فرجام است. مهلت واخواهی برای اشخاص مقیم خارج از کشور، دو ماه است.
تبصره ۱- هرگاه متهم در جلسه رسیدگی حاضر و در فاصله تنفس یا هنگام دادرسی بدون عذر موجه غائب شود، دادگاه رسیدگی را ادامه می دهد. در این صورت حکمی که صادر می‌شود، حضوری است.
تبصره ۲- حکم غیابی که ظرف مهلت مقرر از آن واخواهی نشود، پس از انقضای مهلت‌های واخواهی و تجدید نظر یا فرجام به اجراء گذاشته می‌شود. هرگاه حکم دادگاه ابلاغ واقعی نشده باشد، محکوم علیه می‌تواند ظرف بیست روز از تاریخ اطلاع، واخواهی کند که در این صورت، اجرای رای، متوقف و متهم تحت الحفظ به همراه پرونده به دادگاه صادر کننده حکم اعزام می‌شود. این دادگاه در صورت اقتضاء نسبت به اخذ تامین یا تجدید نظر در تامین قبلی اقدام می کند.
تبصره ۳- در جرائمی که فقط جنبه حق اللهی دارند، هرگاه محتویات پرونده، مجرمیت متهم را اثبات نکند و تحقیق از متهم ضروری نباشد، دادگاه می‌تواند بدون حضور متهم، رای بر برائت او صادر کند.
ماده ۴۰۷: دادگاه پس از واخواهی، با تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت می کند و پس از بررسی ادله و دفاعیات واخواه، تصمیم مقتضی اتخاذ می نماید. عدم حضور طرفین یا هر یک از آنان مانع رسیدگی نیست.
جهت دریافت مشاوره تخصصی در امور کیفری و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- آیا محکوم علیه می تواند درخواست واخواهی را مسترد کند؟
می تواند مسترد کند در این موارد دادگاه رسیدگی را ادامه خواهد داد.
۲- اگر محکوم علیه پس از واخواهی در جلسه رسیدگی حاضر نشود رای غیابی صادر می شود یا حضوری؟
درخواست واخواهی به منزله اطلاع از رای صادره است بنابراین رای حضوری صادر می شود.
۳- اعتراض به رای غیابی کیفری به کجا ارسال می شود؟
به شعبه اجرای احکام که رای در آنجا در حال اجراست.
