ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی – تحلیل ماده

زهرا شریفی

 

ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی (اصلاحی ۱۴۰۳/۳/۳۰)

مجازاتهای تعزیری به هشت درجه تقسیم می‌شود:

 

درجه یک
– حبس بیش از بیست و پنج سال
– جزای نقدی بیش از نه میلیارد و دویست میلیون (۹/۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال
– مصادره کل اموال
– انحلال شخص حقوقی

درجه دو
– حبس بیش از پانزده تا بیست و پنج سال
– جزای نقدی بیش از پنج میلیارد (۵/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا نه میلیارد و دویست میلیون (۹/۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال

درجه سه
– حبس بیش از ده تا پانزده سال
– جزای نقدی بیش از سه میلیارد و سیصد میلیون (۳/۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا پنج میلیارد (۵/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال

درجه چهار
– حبس بیش از پنج تا ده سال
– جزای نقدی بیش از یک میلیارد و ششصد و پنجاه میلیون (۱/۶۵۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا سه میلیارد و سیصد میلیون (۳/۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال
– انفصال دائم از خدمات دولتی و عمومی

درجه پنج
– حبس بیش از دو تا پنج سال
– جزای نقدی بیش از هشتصد میلیون (۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا یک میلیارد و ششصد و پنجاه میلیون (۱/۶۵۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال
– محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از پنج تا پانزده سال
– ممنوعیت دائم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی
– ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی

درجه شش
– حبس بیش از شش ماه تا دو سال
– جزای نقدی بیش از دویست میلیون (۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا هشتصد میلیون (۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال
– شلاق از سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه و تا نود و نه ضربه در جرائم منافی عفت
– محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از شش ماه تا پنجسال
– انتشار حکم قطعی در رسانه ها
– ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال
– ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال
– ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال

درجه هفت
– حبس از نود و یک روز تا شش ماه
– جزای نقدی بیش از صد میلیون (۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا دویست میلیون (۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال
– شلاق از یازده تا سی ضربه
– محرومیت از حقوق اجتماعی تا شش ماه

درجه هشت
– حبس تا سه ماه
– جزای نقدی تا صد میلیون (۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال
– شلاق تا ده ضربه

 

تبصره ۱- موارد محرومیت از حقوق اجتماعی همان است که در مجازاتهای تبعی ذکر شده است.

تبصره ۲- مجازاتی که حداقل آن منطبق بر یکی از درجات فوق و حداکثر آن منطبق با درجه بالاتر باشد، از درجه بالاتر محسوب می‌شود.

تبصره ۳- در صورت تعدد مجازاتها، مجازات شدیدتر و درصورت عدم امکان تشخیص مجازات شدیدتر، مجازات حبس ملاک است. همچنین اگر مجازاتی با هیچ یک از بندهای هشتگانه این ماده مطابقت نداشته باشد مجازات درجه هفت محسوب می‌شود.

تبصره ۴- مقررات این ماده و تبصره های آن تنها جهت تعیین درجه مجازات است و تاثیری در میزان حداقل و حداکثر مجازاتهای مقرر در قوانین جاری ندارد.

تبصره ۵- ضبط اشیاء و اموالی که در ارتکاب جرم به کار رفته یا مقصود از آن به کارگیری در ارتکاب جرم بوده است از شمول این ماده و بند (ب) ماده(۲۰) خارج و در مورد آنها برابر ماده(۲۱۵) این قانون عمل خواهد شد. در هر مورد که حکم به مصادره اموال صادر می‌شود باید هزینه های متعارف زندگی محکوم و افراد تحت تکفل او مستثنی شود.

تبصره ۶ – تمام حبس‌های ابد غیر حدی مقرر در قانون به حبس درجه یک تبدیل می‌شود.

 

تحلیل ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی

✍ ماده ۱۹ در خصوص جزای نقدی طبق مصوبه هیات وزیران مورخ ۱۴۰۳/۳/۳۰ اصلاح شده است.
▪︎ تبصره ۶ این ماده به موجب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹/۲/۲۳ الحاق شده است.
▪︎ درجه بندی جرائم محدود به تعزیرات است. حدود، قصاص و دیات مشمول ماده ۱۹ نمی گردند.
▪︎ مجازات های تعزیری ماده عبارتند از: حبس، جزای نقدی، مصادره اموال، انفصال دائم و موقت، شلاق، ︎محرومیت از حقوق اجتماعی و انتشار حکم.
▪︎ مجازات اشخاص حقوقی و شرکت ها عبارتند از: انحلال شخص حقوقی، مصادره کل اموال، ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی به طور دائم یا حداکثر برای مدت پنج سال، ممنوعیت از دعوت برای افزایش سرمایه به طور دائم یا حداکثر برای مدت پنج سال، ممنوعیت از اصدار برخی اسناد تجاری حداکثر برای مدت پنج سال، جزای نقدی، انتشار حکم محکومیت به وسیله رسانه ها.
▪︎ جزای نقدی مورد حکم اشخاص حقوقی حداقل دو برابر و حداکثر چهار برابر جزای نقدی اشخاص حقیقی می باشد.
▪︎ تعیین صلاحیت محاکم کیفری در تحقیق و رسیدگی به جرم بر اساس درجات ماده ۱۹ است.

▪︎ محرومیت از حقوق اجتماعی عام بوده و شامل انفصال دائم و موقت هم می شود. به دلیل اهمیت و شدت این نوع محرومیت اجتماعی، در تعزیر درجه ۴ قرار گرفته است.
▪︎ مجازات درجه ۱ شدیدترین آنها و به عنوان مجازات حبس ابد است.
▪︎ اگر مجازات جرمی حبس توام با جزای نقدی باشد، ملاک در درجه بندی، حبس اشد از جزای نقدی است.
▪︎ اگر مجازات جرمی حبس، شلاق و جزای نقدی باشد. به ترتیب درجه شدید و خفیف محسوب می شوند.

▪︎ ماده ۱۹ در جایی به کار می رود که رفتار مرتکب جرم‌ شناخته شود. از این رو وقتی جرمی واقع نشده نمی توان بنابر قسمت سوم‌ تبصره ۳ به تعزیر درجه ۷ حکم داد.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *