- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
دعوی بطلان معامله صوری به دلیل اهمیت و رواج آن در دادگستری مستلزم نگارش لایحه دفاعیه درخور و مناسب می باشد.
هرگاه عقدی به ظاهر صحیح ولی در حقیقت برای هدفی پنهانی و در قالب عقد دیگر منعقد گردد. به دلیل فقدان قصد، به آن معامله صوری به قصد فرار از دین گفته می شود.
انگیزه انتقال دهنده مال فرار از دین است. بدهکار به منظور دور نگهداشتن اموال از دسترس طلبکاران اقدام به معامله صوری می نماید.
در این جا قصد معامله ای وجود ندارد بلکه وانمود به آن می شود. بنابراین هر متضرر از آن می تواند دعوی بطلان معامله صوری را مطرح نماید.
از این رو تنظیم لایحه دفاعیه صحیح و نتیجه بخش در روند پرونده یا در نقض رای توصیه می گردد. در مقاله حاضر وکیل امور قراردادها نکات کلیدی و مهم را در این خصوص بیان می کند.
معامله صوری و فرار از دین
معامله صوری به قصد فرار از دین یعنی قصد انعقاد آن معامله وجود نداشته باشد. عقد صوری یا معامله بدون قصد به خودی خودی پس از اثبات باطل است. در اکثر موارد اینگونه قراردادها به انگیزه فرار از دین تنظیم می شوند.
هر معامله ای که به موجب آن انتقال دهنده قصد مخفی کردن اموالش از دسترس طلبکاران را داشته باشد، غیرنافذ است. چون اصولاً بدون قصد هستند معامله باطل است.
اگر با قصد واقعی اموال جابجا و ثمن عادله رد و بدل شود. لکن بقیه اموال کافی برای ادای دیون نباشد. معامله غیرنافذ است و صحت آن منوط به تنفیذ و تایید طلبکاران می باشد.
ارکان معامله صوری عبارت است از:
۱- دو عقد با موضوع و طرفین واحد منعقد شود.
۲- ماهیت و ارکان دو عقد متفاوت باشد.
۳- هر دو عقد در یک زمان واقع شوند.
۴- یکی از عقود ظاهری و دیگری پنهانی و در نیت طرفین باشد.
نکات لایحه دفاعیه
برای نگارش لایحه دفاعیه بطلان معامله صوری لازم است به نکاتی توجه شود.
▪︎ در حقوق ایران اصل بر صحت معاملات است. لذا کسی که مدعی خلاف اصل است باید آن را اثبات کند و دفاع موثری ارائه نماید.
▪︎ ادله اثبات دعوی از دو منظر ماهوی (مواد ۱۲۵۸ به بعد قانون مدنی) و شکلی (مقرر در قانون آیین دادرسی مدنی) بررسی می شود.
لذا تنظیم لایحه دفاعیه با توجه به مقررات و مدارک پرونده و اوضاع و احوال و سایر عوامل موثر صورت می گیرد.
▪︎ رأی وحدت رویه شماره ۷۷۴ – ۱۳۹۸/۱/۲۰ هیات عمومی دیوان عالی کشور در ارتباط با معاملات به قصد فرار از دین وضع شده است.
طبق رأی مزبور اگر قرارداد صوری بعد از صدور حکم قطعی محکومیت مالی معامله کننده باشد. موضوع جنبه کیفری دارد و مرتکب بر اساس ماده ۲۱ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی تعقیب و مجازات می شود.
چنانچه قبل از آن باشد فاقد وصف جزایی است. لکن در هر حال محکوم له و هر شخص ذینفع که طلب مسلم دارد. می تواند بطلان معامله صوری را از دادگاه درخواست نماید.
▪︎ یکی از بستانکاران زوجه است که می تواند طبق سند رسمی ازدواج، مهریه را از اموال شوهر مطالبه و وصول نماید.
▪︎ یکی از موارد مهم در لایحه دفاعیه بطلان، نحوه رد و بدل شدن ثمن معامله است. در معامله به قصد فرار از دین یا ثمن پرداخت نمی شود یا با توجه به ارزش واقعی مبیع بسیار ناچیز است.
در بسیاری مواقع در قرارداد عبارت ثمن نقداً پرداخت شد درج می شود. مسلم است مجموع اینها و سایر موارد قرینه قوی بر صوری بودن معامله است.
همچنین بدهکار بودن و انتقال اموال به خویشاوندان از موارد صوری بودن معامله و بطلان آن می باشد.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و تنظیم لایحه دفاعیه با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید. همچنین شما می توانید برای تنظیم دادخواست، شکواییه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
