- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
لایحه دفاعیه مرحله داوری از موارد مهم و موثر در صدور رای داوری است. از این رو باید به طور صحیح و جامع تنظیم گردد. یک لایحه دفاعیه مناسب، علاوه بر تسلط بر دانش حقوقی و مقررات داوری، با توجه به مدارک موجود و شرایط دعوی تنظیم می شود.
یکی از طرق حل و فصل اختلافات قراردادی، داوری است. رای داور میان طرفین لازم الاجراست. یک رای صحیح بر اساس دفاعیات موثر در مراحل رسیدگی در داوری صادر می شود.
از آنجا که داوری، امری استثنایی در حل اختلافات طرفین است، حدود اختیارات داور محدود به توافق طرفین می باشد. در بسیاری موارد، طرفین اختلاف راجع به تفسیر و تعبیر مفاد قرارداد، آن را به داوری یک یا چند نفر محول می کنند. حدود اختیارات داور بسته به توافق طرفین در شروط ضمن عقد یا موافقت نامه داوری دارد.
در مواردی، رای توسط افرادی که دانش حقوقی ندارند، صادر می شود، در این صورت نگارش لایحه قوی در رای صادره تاثیرگذار است.
در مقاله حاضر نحوه تنظیم لایحه دفاعیه مرحله داوری با توجه به مقررات آن در قانون آیین دادرسی مدنی بر اساس اصول نگارش لایحه نویسی را بیان می کنیم. همچنین جهت مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
تنظیم فوری لایحه دفاعیه مرحله داوری
لایحه دفاعیه در هر مرجع و نزد هر مقامی می بایست مستدل و مستند به قواعد حقوقی و مقررات جاریه باشد. لایحه خوب، نوشته ای روان و اصولی است که گویای دفاعیات بر حق ارائه کننده آن می باشد.
در بسیاری موارد، اختلاف ایجاد شده در حین اجرای قرارداد، به حقوق طرفین یا یکی از آنها لطمه وارد می کند. از این رو متضرر درصدد احقاق حق بر می آید و درخواست داوری از داور معین یا مرضی الطرفین می نماید. برای این منظور، تنظیم لایحه دفاعیه اصولی ونتیجه بخش در حین داوری ضروری است.
موضوع داوری ممکن است راجع به مسائل مختلف حقوقی از جمله فسخ، انفساخ، الزام به تنظیم سند رسمی ملک، الزام به ایفای تعهدات قراردادی، خسارت تاخیر تادیه، خسارات قراردادی و… باشد. در خصوص موارد انحلال قرارداد که شامل فسخ، انفساخ یا بطلان عقد است همینطور خسارت تاخیر تادیه، می بایست طرفین ضمن عقد یا قبل از اختلاف در مورد آن به طور کتبی تراضی نموده باشند. در غیر این صورت در حدود اختیارات داور قرار نمی گیرند.
دفاع خوب در داوری
اگر در مرحله داوری دفاع خوب صورت نگیرد، با خطر نقض رای توسط دادگاه مواجه می شویم. جهات نقض و ابطال رای داور در ماده ۴۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی و در ۷ بند بیان شده است. اولین و مهمترین آن، مخالف بودن رای با قوانین موجد حق است. به این معنا که رای نباید مخالف مقررات آمره و نظم عمومی باشد در غیر این صورت از موجبات بطلان بشمار می رود. اگر متضرر به نقض قوانین موجد حق هم استناد نکند، دادگاه راساً به آن توجه می کند در این صورت رأی قابل نقض است.
از موارد دیگر که عدم توجه به آن موجب نقض رای داوری می شود و ضمن لایحه دفاعیه باید به آن توجه نمود، صلاحیت داور است. داور باید صلاحیت رسیدگی به موضوع مورد اختلاف را داشته باشد. طرفین ضمن عقد یا قرارداد داوری، اختیارات داور را مشخص می کنند. در بسیاری موارد مشاهده می شود به صرف یک متن کوتاه، موضوع به داوری ارجاع می شود. در این حالت که حدود اختیارات داور مشخص نشده است، طرفین را با مشکلات بعدی مواجه می نماید.
این موارد و سایر جهات ماده ۴۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی که در مقاله ابطال رای داوری شرح داده شده است، از موجبات نقض رای داور می باشند. در نتیجه عدم توجه به هر یک در مرحله داوری می تواند مشکل ساز گردد. سایر موارد نقض رای داور طبق ماده فوق عبارت است از:
▪︎ داور نسبت به مطلبی که موضوع داوری نبوده رای صادر کرده است.
▪︎ رای داور پس از انقضای مدت داوری صادر و تسلیم شده باشد.
▪︎ رای داور با آنچه در دفتر املاک یا بین اصحاب دعوا در دفتر اسناد رسمی ثبت شده و دارای اعتبار قانونی است مخالف باشد.
▪︎ رای به وسیله داورانی صادر شده که مجاز به صدور رای نبوده‌اند.
▪︎ قرارداد رجوع به داوری بی‌اعتبار بوده باشد.
داور باید ظرف مدت سه ماه یا در مهلت تمدید شده توسط طرفین قرارداد، رای را صادر و به طرفین ابلاغ نماید. یکی از ایرادات رای داور که موجب نقض آن می شود و می بایست مورد توجه واقع شود، عدم ابلاغ رای صادره ظرف مهلت داوری است. بعلاوه باید به این نکته توجه نمود که داوری در قرارداد صحیح حکمفرماست. عقد باطلی که شرط داوری در آن شرط شده است، با بطلان، شرط مزبور نیز بی اعتبار می گردد.
نمونه لایحه دفاعیه مرحله داوری
هئیت محترم داوری قرارداد مشارکت در ساخت شماره … مورخ …
باسلام، پیرو درخواست داوری مالک قرارداد مشارکت در ساخت و اظهارنامه ارسالی به شماره … که وقت رسیدگی مورخه… تعیین و ابلاغ شده است. به وکالت از سازنده ملک و ضمن حضور در جلسه داوری به شرح ذیل دفاعیات خویش را مطابق مقررات لازم الرعایه و جاریه معروض می دارد.
خواهان دعوی به عنوان شریک قرارداد مشارکت در ساخت مورخ … مدعی انفساخ قرارداد شده است. لذا رای انفساخ را به هیئت سه نفره داوری محول نموده است.
طبق ماده ۸ قرارداد مبحوث عنه: طرفین قرارداد متعهد می شود در صورت بروز هرگونه تغییر یا تعبیر در مفاد مشارکت نامه با مراجعه به حکم مرضی الطرفین نسبت به رفع اختلافات حاصل شده اقدام نمایند و رای ملاک عمل طرفین قرارداد خواهد بود.
طرفین رفع اختلاف را به هیئت سه‌نفره داوران معین محول نموده اند. لازم به توجه است صرفاً در خصوص اختلافات ناشی از تغییر یا تعبیر مفاد قرارداد توافق بر داوری شده است. لکن انحلال قرارداد به داوری واگذار نشده است.
اگر اراده و خواست طرفین بر انحلال قرارداد از طریق داوری بود. ایشان می بایست ضمن مشارکت نامه آن را تصریح می نمودند. چرا که اگر داوران بخواهند در مورد اصل قرارداد نظر بدهد به تبع آن اعتبار قرارداد از بین خواهد رفت. از سویی اعتبار رای داور موکول به بقای قرارداد است. عقدی که با تحقق شرط انفساخ، باطل و منحل شده است. جایی برای اظهارنظر داور باقی نخواهد ماند.
در این خصوص نمونه آرای قطعی محاکم تجدیدنظر مبنی بر ابطال رای داوری به دلیل عدم صلاحیت داور در رسیدگی به موضوع اختلاف را به استحضار می رساند.
۱- رای شماره ۹۹۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۱۲۹ – ۱۳۹۹/۸/۲۳ صادره از شعبه ۱۸ دادگاه تجدیدنظر تهران مرقوم می دارد: داور صرفاً می تواند در حدود شرط داوری مورد توافق راجع به اختلافات حادث شده اظهارنظر نماید. که آنچه برابر قرارداد مشارکت در ساخت تنظیمی فیمابین متداعیین به داوری ارجاع شده است. اختلافات ناشی از اجرای قرارداد بوده و داور نمی تواند راجع به اصل قرارداد اظهارنظر نماید.
۲- در رای دیگری از همان شعبه به شماره ۹۹۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۰۵۴ – ۱۳۹۹/۷/۲۵ آمده است: داور حق اظهارنظر راجع به اصل قرارداد را ندارد و انشای حکم به فسخ قرارداد، در تعارض با قوانین موجد حق است.
۳- شعبه ۱۵ دادگاه تجدیدنظر استان تهران در رای شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۴۱۱ – ۱۳۹۳/۴/۱۶ عنوان می کند: با توجه به اصل صلاحیت عام محاکم، داوری که استثنایی بر اصل مذکور است. باید به صورت محدود تفسیر شود. بنابراین در فرض تردید در صلاحیت داور، اصل بر صلاحیت دادگاه است. این آرا و موارد مشابه دیگر، انفساخ قرارداد از سوی داور که به موجب آن قرارداد منحل شده و خاتمه می یابد را مردود اعلام نموده اند.
بنابراین ادعای خواهان مبنی بر رسیدگی هیئت داوران در این خصوص خارج از صلاحیت داوران می باشد. لذا صدور رای عدم صلاحیت در رسیدگی مورد درخواست است. ضمن اینکه توافقات پی در پی و متعدد بعدی طرفین قرارداد، بیان کننده عدول از شرط انفساخ از سوی مالک می باشد.
توافقات مزبور به فواصل و تاریخ های مختلف مورد تراضی و تایید طرفین علی الخصوص درخواست کننده داوری واقع شده است. مضاف اینکه در تمدیدنامه ها عملیات اجرایی و تعهد سازنده به نوعی افزایش یافته است. ضمن اینکه مالک وجوهی از بابت تمدید قرارداد از سازنده دریافت نموده است. مدارک مزبور به پیوست لایحه تقدیم می گردد.
علی هذا، با توجه به مراتب فوق و عدم صلاحیت داوران در رسیدگی به انحلال و فسخ، رد داوری مورد تقاضاست. با تجدید احترام
سخن پایانی
همانطور که رسیدگی به دعوی در محکمه نیازمند دفاع مناسب و لایحه دفاعیه مستدل و مستند است. به طریق اولی در مرحله داوری که رای آن توسط شخص غیر قاضی صادر می شود، این موضوع بیشتر احساس می شود. بنابراین تنظیم لایحه مناسب و نتیجه بخش در طول مرحله داوری، در احقاق حقوق متضرر ثمربخش می باشد.
شما می توانید برای دریافت مشاوره تخصصی در امور داوری و تنظیم لایحه دفاعیه با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی
سوالات متداول
۱- لایحه دفاعیه مرحله داوری چه بخش هایی دارد؟
هر لایحه ای باید کامل، مستدل و مستند تنظیم شود تا موفقیت ارائه کننده آن بیشتر شود. این لایحه نیز مانند لایحه دفاع از رای داوری و موارد مشابه، شامل بخش های مقدمه، اثبات موارد ضرر وارده که به واسطه آن ضرر نزد داور محرز گردد و در آخر مطالبه گری درخواست کننده از داور وفق قانون می باشد.
۲- پرداخت حق الزحمه داوری با چه کسی است؟
معمولاً دادخواست دهنده داوری، طبق آیین نامه حق الزحمه داوری مصوب ۱۴۰۱/۶/۵ رئیس قوه قضاییه یا بر اساس توافق پرداخت می کند مگر طرفین شرط کرده باشند به تساوی باشد.
۳- آیا می توان علاوه بر وقت رسیدگی، به ضمیمه لایحه نیز مدارک به داور ارائه نمود؟
طرفین اختلاف می توانند تا قبل از صدور رای، اسناد و مدارک خود را ضمیمه لایحه دفاعیه مرحله داوری تقدیم داور نمایند. در این صورت داور، طرف مقابل را در جریان مدارک جدید جهت دفاع از خود قرار می دهد.
