- دعوی خلع ید به استناد سند عادی - 2025-02-19
- دعوی خلع ید زمین کشاورزی - 2025-02-17
- شرایط تحقق ارث - 2025-02-15
صوری بودن معامله و نحوه اثبات آن و بطلان معامله در مقاله حاضر بررسی می شود. معامله صوری معامله ای است که معامل قصد انعقاد آن را ندارد. بلکه به منظور سوءاستفاده و به نوعی مخفی کردن مال از دسترس طلبکاران با دیگری منعقد می کند.
گاهی معامله از سوی فرد مجبور به امضای نوشته، مست یا خواب واقع می شود. بدون شک چنین قراردادهایی پس از اثبات صوری بودن باطل و بی اعتبار هستند.
در ادامه، موارد و شرایط اثبات صوری بودن معامله بیان می گردد. بعلاوه شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
معامله صوری چیست؟
فهرست مطالب
معامله صوری معامله ای است که معامل قصد انعقاد آن را ندارد. بلکه به منظور سوءاستفاده و به نوعی مخفی کردن مال از دسترس طلبکاران با دیگری منعقد می کند.
در مواردی معامله به قصد قرار از دین به نحو صوری تنظیم می شود. چنین قراردادی بی شک باطل است.
در مواردی معامله به قصد فرار از دین به طور صوری نیست. در آن شروط ضروری صحت معاملات رعایت شده و به غیر منتقل شده است. لکن قصد معامله کننده، مخفی کردن و دور کردن اموالش از دسترس طلبکار و محکوم له است.
بیشتر بدانید:
طلبکار این گونه معاملات در بسیاری مواقع زوجه است. زمانی که زوج عامدانه و پس از وقوع اختلافات زناشویی اموالش را به پدر یا مادر و یا سایر نزدیکان به نحو صوری انتقال می دهد.
نحوه اثبات معامله صوری
هر دعوایی برای اینکه به نتیجه مطلوب برسد بایستی ارکان آن به نحو صحیح اثبات شود. معامله صوری نیز از این قاعده مستثنی نیست.
در اینجا خواهان که از انعقاد چنین قراردادی متضرر شده ادله آن را به دادگاه ارائه می نماید. عمده این موارد عبارتند از:
▪︎ پولی میان طرفین معامله صوری رد و بدل نشده باشد. یا اگر پولی بوده به ثمن ناچیز و بخس بوده است.
▪︎ بدهکار یا معامله کننده، موضوع قرارداد را به یکی از خویشان نزدیک یا یکی از دوستان مورد اعتماد خود انتقال داده باشد.
بیشتر بدانید:
▪︎ بدهکار، مال خود را به ارزان ترین قیمت موجود در بازار فروخته باشد.
▪︎ موضوع معامله بعد از عقد در تصرف انتقال دهنده باقی بماند. برای مثال، خودرو فروخته شده همچنان در تصرف بدهکار باقی مانده باشد.
▪︎ قرارداد فاقد شرایط صحت معاملات مندرج در ماده ۱۹۰ قانون مدنی باشد. همچنین بصورت عجولانه و فاقد ترتیبات قانونی منعقد شده باشد.
▪︎ مراحل انتقال سند رسمی یا وکالت بلاعزل بسیار نزدیک و سریع انجام گرفته باشد.
▪︎ از نظر زمانی تحقق معامله همزمان یا قبل از موعد مطالبه طلب بوده باشد.
دعوی حقوقی معامله صوری
ماده ۲۱۸ قانون مدنی: “هر گاه معلوم شود که معامله با قصد فرار از دین به طور صوری انجام شده آن معامله باطل است.”
طلبکار که طلبش به موجب سند رسمی یا حکم قطعی دادگاه مسجل و قطعی است. با حصول شرایط قانونی می تواند هر یک از دعوی حقوقی علیه معامله کننده مطرح نماید.
با وقوع معامله صوری متضرر می تواند دعوای بطلان آن را با ارائه ادله اقامه کند. برای این منظور فقدان قصد معامله را باید ثابت کند.
همانطور که در بالا خصوصیت و قرائن آن آمد با توجه به شرایط هر دعوا ادله اثباتی ارائه می گردد.
بیشتر بدانید:
وصف کیفری معامله صوری
معامله صوری به خودی خود فاقد وصف کیفری است. اما از آنجا که این گونه قراردادها معمولاً به قصد فرار از دین صورت می گیرند. لذا با توجه به مقررات مربوطه اقدام می گردد.
به موجب ماده ۲۱ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی اگر معامله به قصد فرار از دین واقع شود. دارای وصف کیفری است و برای بدهکار مجازات تعیین شده است.
همچنین طبق رأی وحدت رویه شماره ۷۷۴ – ۱۳۹۸/۱/۲۰ هیئت عمومی دیوان عالی کشور، اگر انتقال صوری مال بعد از صدور رای قطعی محکومیت بدهکار باشد. محکوم له می تواند بر علیه معامله کننده (محکوم علیه) شکایت کیفری نماید.
لازم به ذکر است شکایت کیفری علیه زوج در صورتی ممکن است که تاریخ معامله برای پس از صدور حکم قطعی مهریه باشد.
در نتیجه با صدور اجراییه ثبت و انتقال ملک، نمی توان شکایت کیفری نمود. لکن باب دعوی حقوقی صوری بودن معامله و اثبات آن هر زمان مفتوح است.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- دعوی بطلان معامله ملک به دلیل صوری بودن در کدام دادگاه رسیدگی می شود؟
دادگاه حقوقی محل ملک صالح به رسیدگی است.
۲- هزینه دادرسی دعوی چه میزان است؟
اگر موضوع انتقال، ملک باشد ۳/۵ درصد ارزش معاملاتی آن است. چنانچه خودرو باشد معادل ۳/۵ درصد میزان خواسته هزینه دادرسی پرداخت می شود.
۳- معامله شخص خواب، بیهوش، مست چه حکمی دارد؟
معامله این افراد به دلیل فقدان قصد پس از اثبات صوری بودن، باطل است.