- ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی – تحلیل ماده - 2023-11-13
- نمونه لایحه دفاعیه مطالبه حساب دوران وکالت - 2023-11-13
- نمونه دادخواست مطالبه سفته سفید امضاء - 2023-11-13
مطالبه ثمن قرارداد از سوی فروشنده در نتیجه عدم ایفای تعهد خربدار در موعد مقرر اقدام می شود. این در صورتی است که فروشنده خود به تعهدات قراردادی در مواعد تعیین شده عمل نموده باشد.
در قرارداد بیع به مجرد وقوع عقد، مالکیت عوضین (مبیع و ثمن) به طرفین منتقل می شود.
در این نوشته وکیل امور قراردادها به طور کاربردی، نحوه مطالبه ثمن معامله، حق حبس فروشنده، مطالبه خسارات وارده و ثمن در قراردادهای پیش فروش بیان شده است.
همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
مراحل دعوی مطالبه ثمن قرارداد
فهرست مطالب
- دادگاه صالح به رسیدگی، دادگاه حقوقی محل اقامت خوانده یا محل تنظیم قرارداد یا محل اجرای قرارداد است. با اجباری شدن ثبت نشانی در سامانه ثنا، دادگاه محل ثنای خوانده به دعوا رسیدگی می کند.
- دعوی مطالبه ثمن، دعوایی مالی است. هزینه دادرسی برابر ۳/۵ درصد ثمن مورد مطالبه پرداخت می شود.
- خواسته دادخواست مطالبه ثمن و خسارت تاخیر تادیه بعلاوه خسارات دادرسی شامل حق الوکاله وکیل و هزینه دادرسی می باشد.
- حکم محکومیت ثمن، حکمی تاسیسی است. با درخواست اجرا از سوی محکوم له و صدور اجراییه، حکم اجرا می شود.
- در مرحله اجرا، محکوم له با توقیف اموال محکوم علیه، ثمن و خساراتی که در حکم دادگاه قید شده را وصول می کند.
شرط ثمن معامله
در هر بیعی چنانچه ثمن معامله پرداخت نگردد، فروشنده می تواند با اقامه دعوی خریدار را ملزم به پرداخت نماید. مطابق حقوق مدنی به محض امضای قرارداد، فروشنده مالک ثمن و خریدار مالک مبیع می شود. خریدار ملزم است ثمن را در موعد مقرر پرداخت کند.
در غیر این صورت فروشنده دعوی الزام خریدار به پرداخت ثمن را در دادگاه حقوقی محل اقامت خوانده اقامه می نماید. اگر موعدی برای پرداخت ثمن در قرارداد تعیین نشده باشد بیانگر حال بودن (فوری بودن) پرداخت است.
معمولا طرفین ثمن معامله را مبلغی مقطوع تعیین می کنند. بخشی از آن زمان معامله و بقیه در دو یا چند قسط پرداخت می گردد. هر بخش از ثمن ممکن است در برابر انجام تعهدی از سوی فروشنده قرار بگیرد.
پرداخت ثمن قرارداد با چک
اصولاً طرفین معامله موعدی جهت پرداخت ثمن در قرارداد مشخص می کنند. قسمتی از آن در زمان معامله و بقیه به صورت اقساطی به صورت یک یا چند فقره چک تحویل فروشنده می شود.
بخشی در موعد تحویل مبیع و بخشی در تاریح حضور در دفترخانه اسناد رسمی و انتقال ملک پرداخت می شود.
بیشتر یدانید:
مشخصات چک ها و مواعد پرداخت در قرارداد ذکر می شود. در صورت عدم پرداخت هر یک از چکها، فروشنده می‌تواند با اخذ گواهی عدم پرداخت وجوه چک ها را مطالبه نماید. در این صورت دیگر مطالبه ثمن قرارداد معنی نمی دهد. دعوی در قالب مطالبه وجه چک اقامه میشود.
خریدار باید ثمن را در وجه فروشنده یا وکیل وی که دارای اختیار اخذ ثمن است. ممکن است به شخصی که از فروشنده اذن دریافت دارد و به خریدار معرفی میشود پرداخت نماید.
در صورت عدم پرداخت ثمن یا مرداخت به اشخاص بدون حق، مانند این است وجهی پرداخت نشده است.
خسارت تاخیر در پرداخت ثمن
طرفین برای استحکام بخشیدن هر چه بیشتر به قرارداد و آسودگی خیال خود اقدام به گذاردن ضمانت اجرای عدم ایفای تعهد می نمایند. خسارات قراردادی یا وجه التزام به توافقات خریدار و فروشنده در مورد تخلف در مفاد قرارداد و جبران آن گفته می شود.
خسارت تاخیر در پرداخت ثمن به صورت روزانه یا درصدی از ثمن مورد توافق واقع شود. از تاریخ سررسید پرداخت تا زمان وصول به اصل مبلغ پرداخت نشده تعلق می گیرد.
ممکن است فروشنده ملک را تحویل دهد یا سند را منتقل نموده باشد ولی ثمن پرداخت نشده باشد. در این صورت فروشنده (متعهدله) می تواند الزام خریدار را به پرداخت ثمن و خسارات وارده درخواست کند.
بیشتر بدانید:
فروشنده وقتی می تواند خسارت تاخیر ثمن را مطالبه کند که خود به تعهدات قراردادی عمل نموده باشد. چرا که دادگاه ابتدا صحت قرارداد بین طرفین را بررسی می کند. در مرحله بعد انجام درست تعهدات فروشنده بررسی می گردد.
پس از رسیدگی به این دو مورد و احراز آن، خریدار ملزم به پرداخت خسارت تأخیر یا عدم پرداخت ثمن علاوه بر اصل ثمن می گردد. مطالبه ثمن و وجه التزام باید توسط فروشنده (خواهان) در خواسته ذکر شود تا اینکه دادگاه علاوه بر ثمن، خسارات نیز در حکم صادره قید نماید.
حق حبس فروشنده
خریدار طبق معامله ملزم است ثمن را در موعد یا مواعد مورد توافق پرداخت کند. در صورت تاخیر، فروشنده می تواند از تسلیم مبیع خودداری نماید.
این در صورتی است که موعد پرداخت ثمن زودتر از زمان تحویل مبیع باشد، به آن حق حبس فروشنده گفته می شود. اگر زمان تحویل مبیع قبل از پرداخت موعد ثمن باشد فروشنده حق حبس نخواهد داشت.
بیشتر بدانید:
مطالبه ثمن در قرارداد پیش فروش
سازنده و مالک در طول ساخت و ساز ملک می توانند واحد یا واحدهایی را پیش فروش کنند. این امر بیشتر از سوی سازنده که نیاز به تامین مالی دارد صورت می پذیرد. البته مشروط به اینکه پیش فروش توسط مالک منع نشده باشد.
یکی از مواردی که در قراردادهای پیش فروش می آید ثمن قرارداد و مواعد اقساط می باشد. در این معامله ثمن به طور تدریجی به پیش فروشنده پرداخت می شود.
لکن طرفین جهت تاخیر در پرداخت، ضمانت اجرای روزانه یا مبلغ ثابت یا درصدی شرط می کنند. چراکه ممکن است با عدم پرداخت اقساط پیش فروشنده توانایی مالی ادامه عملیات را نداشته باشد.
بیشتر بدانید:
اگر پیش خریدار در مواعد مشخص ثمن را نپردازد، طرف قرارداد می تواند علاوه بر ثمن، خسارات وارده را نیز مطالبه کند. مقررات مربوط به حق حبس و سایر موارد همان مذکور در مقاله می باشد.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۰۲۱۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
مواد مرتبط در قانون مدنی
ماده ۳۴۴
اگر در عقد بیع شرطی ذکر نشده یا برای تسلیم مبیع یا تادیه قیمت موعدی معین نگشته باشد بیع قطعی و ثمن حال محسوب است مگر این که بر حسب عرف و عادت محل یا عرف و عادت تجارت در معاملات تجارتی وجود شرطی یا موعدی معهود باشد اگر چه در قرارداد بیع ذکری نشده باشد.
ماده ۳۶۲
آثار بیعی که صحیحاً واقع شده باشد از قرار ذیل است:
۱) به مجرد وقوع بیع مشتری مالک مبیع و بایع مالک ثمن میشود.
۲) عقد بیع بایع را ضامن درک مبیع و مشتری را ضامن درک ثمن قرار میدهد.
۳) عقد بیع بایع را به تسلیم مبیع ملزم مینماید.
۴) عقد بیع مشتری را به تادیه ثمن ملزم می‌کند.
ماده ۳۷۶
در صورت تاخیر در تسلیم مبیع یا ثمن ممتنع اجبار به تسلیم میشود.
ماده ۳۹۴ قانون مدنی
مشتری باید ثمن را در موعد و در محل و بر طبق شرایطی که در عقد بیع مقرر شده است تادیه نماید.
سوالات متداول
۱- اگر موعد پرداخت ثمن معامله تعیین نشود، چه زمانی پرداخت می شود؟
در این صورت قرارداد حال بوده و ثمن با امضای معامله پرداخت می گردد.
۲- خسارت قراردادی چیست؟
هرگاه طرفین تعهد خود را در مدت تعیین شده انجام ندهند، علاوه بر انجام تعهد، طبق قانون به طرف قرارداد خسارت تأخیر در انجام تعهد یا وجه التزام پرداخت می نمایند.
۳- دعوا مطالبه ثمن قرارداد چه نوع دعوایی است؟
دعوی راجع به اموال منقول بوده و مالی محسوب می شود.
