- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
ماده ۱۸۴ قانون مدنی
عقود و معاملات به اقسام ذیل منقسم می شوند: لازم، جایز، خیاری، منجز و معلق.
تحلیل ماده
✍ عقد عبارت است از تراضی دو یا چند اراده به منظور ایجاد اثر حقوقی. عقود و معاملات بر پایه توافق طرفین و با رعایت شرایط اساسی صحت معاملات شکل قانونی به خود می گیرند انواع آن به شرح ذیل می باشد.
▪︎ عقد لازم عقدی است که هیچ یک از طرفین حق بر هم زدن و انحلال آن را ندارند مگر به موجب فسخ یا اقاله. خیارات دو نوع هستند قانونی و قراردادی.
▪︎ خیارات قانونی در قانون مدنی مشخصاً نام برده شده اند. خیار قراردادی، طرفین ضمن قرارداد به تراضی شرط فسخ قرار می دهند. اقاله یا تفاسخ به این معنی است که دو طرف منعقد کننده معامله، آن را با تراضی یکدیگر منحل کنند.
▪︎ عقد جایز عقدی است که اصولاً هر یک از طرفین هر موقع می توانند آن را به هم بزنند و با فوت یا حجر هر یک از متعاملین منفسخ می شود.
▪︎ در مواردی که عدم قابلیت فسخ در عقد جایز شرط شده باشد، قرارداد با ارده هر یک منحل نمی شود مانند عقد وکالت که در حالت کلی عقدی جایز است ولی طرفین می توانند به تراضی آن را تبدیل به بلاعزل و غیر قابل فسخ نمایند.
▪︎ عقد خیاری عقدی لازم است که ضمن آن برای یک طرف یا طرفین یا شخص ثالث شرط خیار قرار داده شود از مصادیق آن بیع شرط یا معامله با حق استرداد است.
▪︎ عقدی که تاثیر آن بر حسب انشاء موقوف به امر دیگری نباشد منجز است. اگر عقد وابسته به وقوع امری احتمالی در آینده باشد معلق گفته می شود.
▪︎ به تقسیم بندی ماده ۱۸۴ قانون مدنی باید موارد زیر را که به طور ضمنی در قانون آمده اند اضافه نمود:
– عقود معین و غیر معین. عقد معین عقدی است که در قانون مدنی در قالب عنوان معین ذکر شده است مانند بیع، اجاره، معاوضه و سایر عقود نام برده شده در قانون. غیر معین عقدی است که از آنها ذکری نشده و به موجب ماده ۱۰ قانون مدنی با تراضی طرفین منعقد می شود.
– معوض و مجانی. معوض عقدی است که دو عوض در برابر یکدیگر قرار می گیرند به گونه ای که ارزش آنها دارای برابری عرفی است. عقد مجانی، رایگان یا غیرمعوض عقدی است که به موجب آن مالی مجاناً تحت مالکیت دیگری درآید.
اصلی و تبعی. عقد اصلی عقدی است که وجودش وابسته به عقد دیگری نیست. تبعی عقدی است وابسته به عقد دیگر مانند عقود ضمان، حواله، رهن و کفالت.
– رضایی، تشریفاتی و عینی. رضایی عقدی است که با ایجاب و قبول طرفین منعقد می شود مانند بیع. عقد تشریفاتی برای تحقق کامل نیاز به انجام تشریفات قانونی دارد مانند نقل و انتقال سهم الشرکه در شرکت با مسئولیت محدود، عقد عینی آن است که قبض در آن شرط صحت معامله می باشد. عقود عینی شامل رهن، وقف، عقد موجد حق انتفاع، هبه و بیع صرف می باشند.
– مغابنه ای و مسامحه ای. مغابنه ای عقدی است که علم تفصیلی نسبت به مورد معامله لازم است مانند بیع و معاوضه. مسامحه ای عقدی است که علم اجمالی کافی است مانند صلح و جعاله.
– تملیکی، عهدی و اذنی. قرارداد تملیکی عقدی است که به موجب آن مالکیت به طرف مقابل منتقل می شود. در عقد عهدی تعهد ایجاد می شود مانند وصیت عهدی. قرارداد اذنی از قبیل ودیعه و عاریه است که با اذن ایجاد می شود و با رجوع از اذن منحل می گردد.
جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
