- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
قرار ابطال دادخواست در موارد متعدد قانون آیین دادرسی مدنی آمده است. این قرار به عنوان ضمانت اجرای عدم انجام اقدام قانونی از سوی خواهان دعوی تعیین شده است. اگر خواهان در ابتدای دعوی قبل از حلول وقت رسیدگی دادخواست را مسترد کند، قرار ابطال دادخواست صادر می گردد.
در نوشته حاضر به طور کاربردی به بیان انواع قرارهای ابطال دادخواست در دادگاه حقوقی، آثار هر یک و نحوه اعتراض به آنها پرداخته شده است.
همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
انواع قرار
فهرست مطالب
قرارهای دادگاه حقوقی به قرارهای قاطع دعوی و اِعدادی تقسیم می شوند. قرارهای قاطع دعوی عبارتند از ابطال دادخواست، رد دادخواست، رد دعوی، عدم استماع دعوی، قرار عدم اهلیت یکی از طرفین دعوی می باشند.
قرار اعدادی از این جهت صادر می شوند که پرونده مهیا و آماده صدور رای قاطع گردد. قرارهای کارشناسی، تحقیق محلی، معاینه محلی، اتیان سوگند، قرار تطبیق جهت بررسی صحت اصالت سند و اناطه از این نوع هستند.
قرار تامین خواسته قراری است که نه در ردیف قرارهای قاطع دعوی قرار می گیرد و نه اعدادی. این قرار ظرف ده روز قابل اعتراض است.
بیشتر بدانید:
قرار ابطال دادخواست چیست؟
قرار به معنای استحکام دادن و استوار کردن است. رای اعم است از قرار و حکم. بنابراین قرار به صورت رای صادر می شود که متفاوت ار دستور قضایی است. دستور قضایی از قبیل دستور تجدید جلسه و مطالبه پرونده استنادی می باشد.
قرار ابطال دادخواست به عنوان ضمانت اجرای عدم اقدام قانونی از سوی خواهان در هر مورد که طبق قانون لازم باشد صادر می گردد. دادنامه قرار ابطال دادخواست ظرف بیست روز قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان می باشد.
عدم ارائه اصول مستندات
طبق ماده ۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی یکی از تکالیف خواهان ارائه اصل مستندات دعوی است که تصاویر آن ضمیمه دادخواست به دادگاه ارائه شده است. اگر خوانده در جلسه اول اصل اسناد را مطالبه کند، خواهان باید آن را ارائه دهد.
در صورت عدم ابراز اصل سند عادی و اظهار تردید یا انکار از سوی خوانده و فقدان ادله دیگر، دادگاه مبادرت به صدور قرار ابطال دادخواست می نماید. صدور قرار در صورتی امکانپذیر است که خوانده در جلسه اول ارائه اصول اسناد را درخواست و نسبت به آن اظهار تردید یا انکار کند.
بیشتر بدانید:
دادگاه نمی تواند راساً اصول را مطالبه کرده و در صورت عدم ابراز آن قرار ابطال دادخواست صادر کند. در عمل، در جلسه اول رسیدگی دادگاه اصل اسناد را مطالبه می نماید.
چنانچه اصل مستند دعوی نزد مرجع یا سازمان دولتی باشد، خواهان باید ارائه آن از سوی مرجع مربوطه را از دادگاه درخواست نماید.
چنانچه مستند دعوی سند رسمی باشد، چون قابل انکار و تردید نیست عدم ارائه اصل آن از سوی خواهان منجر به صدور قرار ابطال دادخواست نمی شود. همچنین اگر نسبت به سند عادی ادعای جعل شود، چون به صراحت ماده ۹۶ باید اظهار انکار و تردید شود لذا قرار مزبور صادر نمی گردد.
پرداخت دستمزد کارشناس
گاهی قرار کارشناسی راساً توسط دادگاه بدون درخواست طرفین صادر می شود. در این صورت خواهان در مرحله بدوی یا تجدیدنظرخواه در مرحله تجدیدنظر مکلف به پرداخت دستمزد کارشناس می باشد.
اگر در مرحله بدوی بدون نظر کارشناس حتی با سوگند دادگاه نتواند رای صادر کند، قرار ابطال دادخواست صادر می گردد. چنانچه ادله دیگری در پرونده باشد که به طریق آن دادگاه بتواند تصمیم بگیرد و حل و فصل خصومت کند قرار ابطال صادر نمی شود.
بیشتر بدانید:
لزوم ادای توضیح خواهان
خواهان به عنوان شروع کننده دعوی علی القاعده باید در جلسه دادرسی شرکت نماید. اگر خواهان در جلسه اول حاضر نشود و نیازی به توضیح از سوی وی نباشد رسیدگی ادامه و رای صادر می گردد.
چنانچه خواهان در جلسه اول حاضر نشود و دادگاه بدون ارائه توضیح وی قادر به صدور رای نباشد جلسه تجدید می شود. در صورت عدم حضور در جلسه مجدد قرار ابطال دادخواست صادر می شود. در عمل مشاهده شده عدم حضور خواهان در جلسه اول منتهی به صدور قرار مزبور می گردد.
استرداد دادخواست
ممکن است خواهان یا تجدیدنظرخواه به هر علتی دادخواست تقدیمی را مسترد کند. طبق ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی و بند “الف” آن، اگر خواهان قبل از وقت رسیدگی دادخواست را مسترد کند و در مرحله تجدیدنظر، دادخواست تجدیدنظرخواهی مسترد شود، در هر دو مورد قرار ابطال دادخواست صادر می شود.
تهیه وسایل اجرای قرار تحقیق و معاینه محلی
قرار تحقیق و معاینه محلی یکی از موارد اثبات دعوی محسوب می شوند که هر یک از طرفین می تواند به این استناد کند. گاهی دادگاه راساً و بدون درخواست طرفین اقدام به صدور قرار تحقیق و معاینه محلی می کند.
در این صورت در مرحله بدوی خواهان و در مرحله تجدیدنظر، تجدیدنظرخواه ملزم به فراهم کردن وسایل اجرای قرار می باشد.
اگر خواهان به وظیفه قانونی خود عمل نکند، قرار ابطال دادخواست در مرحله بدوی صادر و در مرحله تجدیدنظر، تجدیدنظرخواهی متوقف می شود.
نحوه اعتراض به قرار ابطال دادخواست
قرار ابطال دادخواست از تاریخ ابلاغ ظرف بیست روز قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان می باشد. قرار مزبور در خصوص هر دعوایی قابل تجدیدنظرخواهی است. لکن در صورتی قابل فرجام است که اصل حکم راجع به آن طبق مواد ذیل قابل فرجام خواهی باشد.
بیشتر بدانید:
ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی: آرای دادگاههای بدوی که به علت عدم درخواست تجدیدنظر قطعیت یافته قابل فرجام‌خواهی نیست مگر در موارد زیر:
الف- احکام:
۱- احکامی که خواسته آن بیش از مبلغ بیست میلیون (20/000/000) ریال باشد.
۲- احکام راجع به اصل نکاح و فسخ آن، طلاق، نسب، حجر، وقف، ثلث، حبس و تولیت.
ب- قرارهای زیر مشروط به اینکه اصل حکم راجع به آنها قابل رسیدگی فرجامی باشد.
۱- قرار ابطال یا رد دادخواست که از دادگاه صادر شده باشد.
۲- قرار سقوط دعوا یا عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.
ماده ۳۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی: آرای دادگاههای تجدیدنظر استان قابل فرجام‌خواهی نیست مگر در موارد زیر:
الف- احکام:
احکام راجع به اصل نکاح و فسخ آن، طلاق، نسب، حجر و وقف.
ب- قرارهای زیر مشروط به اینکه اصل حکم راجع به آنها قابل رسیدگی فرجامی باشد.
۱- قرار ابطال یا رد دادخواست که از دادگاه تجدیدنظر صادر شده باشد.
۲- قرار سقوط دعوا یا عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.
آثار قرار ابطال دادخواست
با صدور قرار ابطال دادخواست قاعده فراغ دادرس حاکم می شود. به عبارتی دادگاه پس از صدور قرار، حق عدول از آن را نخواهد داشت. صدور این قرار و قطعیت آن واجد اعتبار امر قضاوت شده نمی باشد. بنابراین خواهان می تواند مجدداً دعوای اصلی را مطرح کند.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- آیا قرارهای اعدادی قابل اعتراض هستند؟
قرار کارشناسی ظرف هفت روز قابل اعتراض است لکن بقیه موارد مانند قرار تطبیق اسناد و اتیان سوگند قابلیت اعتراض ندارند.
۲- مرجع رسیدگی به قرار رد دادخواست از سوی مدیر دفتر کجاست؟
اعتراض به قرار رد دفتر به موجب لایحه دفاعیه صورت گرفته و در همان دادگاه بدوی رسیدگی می شود.
۳- در صورت نقض قرار ابطال دادخواست در مرجع بالاتر اقدام دادگاه بدوی چیست؟
دادگاه با توجه به خواسته دعوی رسیدگی را ادامه می دهد.
