- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
عده فسخ نکاح پس از صدور رای قطعی فسخ نکاح به مدت سه ماه است (ماده ۱۱۵۱ قانون مدنی). در این مدت زن باید حرمت عده را رعایت نموده و آن را نگهدارد و در طول مدت تا انقضای آن شوهر نکند. عده مدت زمانی است که جهت احترام به نکاح سابق و جلوگیری از اختلاط نسب، زوجه می بایست نگهدارد. مدت عده طلاق اعم از بائن و رجعی و همینطور فسخ نکاح سه طهر (سه ماه) است. در این مدت نکاح جدید مجاز نیست.
با فسخ نکاح، رابطه زوجیت کاملاً منحل شده و محرمیتی میان زن و مرد وجود ندارد. سوالی که مطرح می‌شود اینست که شرایط ارث بردن زن و مرد در مدت عده فسخ نکاح چگونه است؟ آیا در این مدت رابطه توارث بین طرفین وجود دارد یا خیر؟ در مدت عده فسخ نکاح چون کلاً رابطه زوجیت قطع می‌شود لذا هیچ رابطه توارثی بین طرفین باقی نمی‌ماند.
لکن در طلاق رجعی از آنجا که زن در حکم زوجه محسوب می شود. احکام و شرایط روابط قبل از طلاق به جز رابطه جنسی بین زوجین برقرار است مانند زندگی در منزل مشترک و گرفتن نفقه. از این رو رابطه ارث بری میان زوجین در این مدت برقرار است. به عبارتی هر کدام که فوت کند دیگری برابر مقررات از وی ارث می برد.
لکن در خصوص طلاق بائن و عده فسخ نکاح چون در هر دو حالت رابطه زوجیت به طور کامل منحل می شود. طرفین در مدت عده از یکدیگر ارث نمی برند.
نشست قضایی توارث در ایام عده فسخ نکاح
صورت‌جلسه نشست قضائی
استان آذربایجان شرقی/ شهر هشترود
تاریخ برگزاری ۱۳۷۹/۱۰/۰۵
موضوع: جواز توارث در ایام عده فسخ نکاح و طلاق
پرسش
آیا در دوران عده فسخ نکاح و طلاق اگر یکی از زوجین فوت نماید، رابطه توارث برقرار خواهد بود یا خیر؟ – توضیح: مستفاد از ماده 943 قانون مدنی این است که اگر یکی از زوجین، داخل در مدت عدّه طلاق رجعی، فوت کنند، هرکدام از آن‌ها که زنده باشند، از دیگری ارث خواهد برد لکن چنان‌چه پس از انقضای مدت عده باشد، یا طلاق از نوع بائن باشد هیچ کدام از زوجین از یکدیگر، ارث نخواهد برد.
نظر هیئت عالی
نظر به این‌که ملاک حکم ماده 943 قانون مدنی این است که مطلقه رجعیه در حکم زوجه می‌باشد و به همین اعتبار، در صورت فوت هر یک از زوجین قبل از انقضای عده دیگری، از او ارث می‌برد و لیکن در طلاق بائن چون حق و امکان رجوع شوهر وجود ندارد و در مورد فسخ نکاح نیز موضوع رجوع منتفی است، در فرض سؤال، علی‌الاصول هیچ‌یک از زوجین از یکدیگر ارث نمی‌برند. بنابراین، اتفاق‌نظر که متضمن این معناست، مورد تأیید است.
نظر اتفاقی
نظر به سکوت قانون، در خصوص رابطه توارث، در صورت فوت هرکدام از زوجین داخل در مدت عده فسخ نکاح و با توجه به ملاک و حکم ماده فوق که صراحت دارد: «مطلقه رجعیه در حکم زوجه است» ارث هم خواهد برد، اما در طلاق بائن چون امکان رجوع از شوهر سلب شده است و مطلقه بائنه در حکم زوجه نمی‌باشد، رابطه توارث برقرار نیست. با عنایت به وحدت ملاک از ماده فوق و این‌که در فسخ نکاح هم امکان رجوع منتفی است، به نظر می‌رسد اگر در زمان عده فسخ نکاح، یکی از زوجین فوت کند و این فوت داخل در ایام عده نیز باشد، موجب می‌شود تا هیچ‌یک از زوجین از یکدیگر، ارث نبرند.
کلام آخر
یکی از طرق انحلال عقد نکاح، فسخ نکاح است. با صدور حکم و قطعیت فسخ، رابطه زوجیت کاملاً منحل می‌شود. لکن زن باید به مدت سه ماه عده نگهدارد. در این مدت اگر هر یک از طرفین فوت کند، رابطه توارثی بین زن و مرد ایجاد نمی‌شود و از یکدیگر ارث نمی‌برند. جهت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ با ما در تماس باشید. همینطور در صورت نیاز به وکیل ارث، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک از طریق راههای ارتباطی فوق تماس بگیرید.
دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی
سوالات متداول
۱- اگر طرفین در طول عده فسخ قصد بازگشت به نکاح داشته باشند چگونه است؟
باید صیغه مجدد نکاح با سرایط جدید میانشان خوانده شود.
۲- معناست سه طُهر در قانون مدنی چیست؟
به معنای سه پاکی در میان حیض است.
۳- اگر در مدت عده، زن در منزل مرد بماند چه اقدامی متصور است؟
ماندن زن در مدت عده فسخ نکاح در منزل متعلق به مرد غیرقانونی است.
