- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
طلاق غیابی همانطور که از نامش پیداست در غیاب یکی از زوجین در فرآیند دادرسی حکم طلاق صادر می شود. به عبارتی طلاق وقتی غیابی است که به جهت مجهول المکان بودن یک طرف (غالبا زوج) امکان رسیدگی با حضور زوجین وجود نداشته باشد.
در مواردی زوج مجهول المکان است و امکان دسترسی به وی وجود ندارد. ممکن است خارج کشور باشد یا به قصد همسرآزاری، فرزندآزاری یا کینه جویی و… منزل مشترک را ترک کرده باشد و مکان خود را مخفی نموده باشد. عدم اطلاع از زوج و عدم حضور مستمر وی در زندگی زناشویی، زوجه را در شرایط عسر و حرج قرار می دهد.
در این مقاله وکیل طلاق به طور کاربردی به بیان نحوه طلاق غیابی و اجرای آن پرداخته است.
همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
مراحل دعوی طلاق غیابی
فهرست مطالب
- دادگاه صالح به رسیدگی، دادگاه خانواده محل اقامت زوجه است.
- دادخواست طلاق به ضمیمه مدارک لازم چون شناسنامه، کارت ملی، نکاحنامه و سایر مدارک مبنی بر غیبت زوج ثبت می شود.
- اگر خوانده ثنا نداشته باشد، طبق آدرس وی در سند ازدواج ابلاغ اوراق قضایی صورت می گیرد.
- در صورت عدم ثبت ثنا و همچنین شناخته نشدن خوانده در آدرس اعلامی، وقت رسیدگی به درخواست خواهان نشر آگهی می کند.
- دادگاه پس از بررسی شرایط خواهان، احراز مراتب عسر و حرج زوجه، غیبت خوانده و عدم دفاع یا لایحه ای، حکم به طلاق غیابی صادر می نماید.
- حکم صادره ظرف بیست روز قابل واخواهی و ظرف بیست روز بعدی قابل تجدیدنظرخواهی می باشد. محکوم علیه غیابی در مهلت مذکور می تواند به رای صادره واخواهی نماید. در این صورت جلسه رسیدگی مجدداً تشکیل می شود.
- دادگاه به ادله واخواه رسیدگی می کند در صورت قوی بودن دلایل، حکم طلاق غیابی نقض می شود.
بیشتر بدانید:
- اگر واخواهی خارج از مهلت بیست روزه باشد، واخواه باید ضمن دادخواست، عذر موجه مبنی بر تاخیر در اعتراض را به دادگاه ارائه دهد. اگر دادگاه عذر را قبول نماید، قرار قبولی دادخواست را صادر می کند. در غیر این صورت دادخواست واخواهی رد می شود. جهات عذر موجه در ماده ۳۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی آمده است.
غیبت زوج در زندگی مشترک
یکی از مواردی که زوجه می تواند به استناد آن درخواست طلاق نماید ترک زندگی مشترک از سوی زوج است. ضمن اینکه به موجب شروط ضمن عقد نکاح اگر زوج منزل مشترک را ترک کند زن حق طلاق خواهد داشت.
همچنین زوجه می تواند به استناد عسر و حرج وارده ناشی از ترک زندگی مشترک از سوی زوج دادخواست طلاق بدهد. موارد عسر و حرج در ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی ذکر شده است. این موارد تمثیلی هستند. شامل موارد دیگری که موجب عسروحرج زوجه شود نیز می گردد. یکی از این موارد غیبت زوج است.
ممکن است، خواهان علیرغم زندگی مشترک با خوانده بطور پنهانی با اعلام نشانی دیگری درخواست طلاق نماید. ممکن است در چنین شرایطی خوانده از روند رسیدگی بیخبر بماند.
بیشتر بدانید:
لکن با اجباری شدن اعلام نشانی در سامانه ثنا مانند گذشته نمی توان درخواست طلاق غیابی نمود.
طلاق زوجه در مواردی که زوج مفقودالاثر است با مجهول المکان متفاوت است. در طلاق به دلیل مفقودالاثر شدن مرد، باید از تاریخ غیبت چهار سال تمام گذشته باشد بدون اینکه خبری از زوج شده باشد.
اما غایب مجهول المکان ترک زندگی نموده و مکان او معلوم نیست ولی به آن صورت نیست که مانند مفقودالاثر هیچ کس از او خبری نداشته باشد.
حقوق مالی زوجه در طلاق غیابی
ممکن است، در دعوی طلاق غیابی زوجه حقوق مالی خود را بذل کند. حقوق مالی زن شامل مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام تصرف، جهیزیه و شرط مالی در صورت اشتراط می باشد. اگر زن حقوق خود را بذل کند بایستی مرد در مقابل قبول مابذل کند والا بذل معنایی ندارد.
در این مواقع چون زوج غایب است دادگاه به جای زوج قبول مابذل می کند. چون ضمن عقد نکاح زوج به زوجه وکالت بلاعزل بر قبول مابذل اعطا نموده است.
زوجه می تواند مستقلا مهریه، نفقه و اجرت المثل را مطالبه کند. دعوی طلاق مانع مطالبه حقوق مالی زوجه نمی باشد. پس از محکومیت در مورد هر یک و قطعی شدن آن، از اموال زوج برداشت می گردد.
بیشتر بدانید:
اجرای حکم
پس از گذشت مهلت های واخواهی، تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی، محکوم له رای غیابی می تواند درخواست اجرای حکم نماید. درخواست اجرا در صورتی پذیرفته می شود که خوانده غیابی نسبت به حکم صادره اعتراض نکرده باشد. در نتیجه اعتراض حکم نقض نشده باشد. در صورت نقض و فسخ طلاق غیابی، چیزی برای اجرا باقی نمی ماند.
بطور کلی برای اجرای احکام غیابی، محکوم له باید تامین مناسب به دادگاه بسپرد. اخذ تامین برای جبران خسارت احتمالی وارده به محکوم علیه غایب ناشی از اجرای حکم است.
طلاق غیابی دعوی غیر مالی است. در نتیجه اصولا از حکم صادره خسارتی به محکوم علیه وارد نمی شود. مگر ثابت کند غیبت وی در زندگی زناشویی خارج از اراده وی بوده است. بنابراین استناد زن به عسر و حرج بی‌مورد بوده است.
بیشتر بدانید:
آثار طلاق غیابی
گاهی زوجه پس از اجرای طلاق و سپری شدن عده، ازدواج می کند. پس از آن، زوج نسبت به رای صادره واخواهی نموده و درخواست فسخ آن را می کند.
اگرچه به واسطه اعتراض حکم نقض شود، لکن زندگی مشترک اولیه را نمی توان ادامه داد. چراکه نکاح و رابطه جدید شکل گرفته است. در مواردی زوجه شوهر نکرده است.
در این صورت اگر با اعتراض مرد حکم طلاق نقض و قطعی شود، طلاق غیابی بی اعتبار شده و زن به نکاح سابق باز می گردد.
جهت دریافت مشاوره تخصصی در امور طلاق و وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۰۲۱۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
ماده ۳۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی
محکوم علیه غایب حق دارد به حکم غیابی اعتراض نماید. این اعتراض واخواهی نامیده می‌شود. دادخواست واخواهی در دادگاه صادر کننده حکم غیابی قابل رسیدگی است.
ماده ۳۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی
مهلت واخواهی از احکام غیابی برای کسانی که مقیم کشورند بیست روز و برای کسانی که خارج از کشور اقامت دارند دو ماه از تاریخ ابلاغ واقعی خواهد بود مگر اینکه معترض به حکم ثابت نماید عدم اقدام به واخواهی در این مهلت به دلیل عذر موجه بوده است. دراین صورت باید دلایل موجه بودن عذر خود را ضمن دادخواست واخواهی به دادگاه صادرکننده رای اعلام نماید. اگر دادگاه ادعا را موجه تشخیص داد قرار قبول دادخواست واخواهی را صادر و اجرای حکم نیز متوقف می‌شود. جهات زیر عذر موجه محسوب می‌گردد:
۱- مرضی که مانع از حرکت است.
۲- فوت یکی از والدین یا همسر یا اولاد.
۳- حوادث قهریه از قبیل سیل، زلزله و حریق که بر اثر آن تقدیم دادخواست واخواهی در مهلت مقرر ممکن نباشد.
۴- توقیف یا حبس بودن به نحوی که نتوان در مهلت مقرر دادخواست واخواهی تقدیم کرد.
تبصره ۱- چنانچه ابلاغ واقعی به شخص محکوم علیه میسر نباشد و ابلاغ قانونی به عمل اید، آن ابلاغ معتبر بوده و حکم غیابی پس از انقضای مهلت قانونی و قطعی شدن به موقع اجرای گذارده خواهد شد.
در صورتی که حکم ابلاغ واقعی نشده باشد و محکوم علیه مدعی عدم اطلاع از مفاد رای باشدمی‌تواند دادخواست واخواهی به دادگاه صادرکننده حکم غیابی تقدیم دارد. دادگاه بدوا خارج از نوبت در این مورد رسیدگی نموده قرار رد یا قبول دادخواست را صادر می کند. قرار قبول دادخواست مانع اجرای حکم خواهد بود.
تبصره ۲- اجرای حکم غیابی منوط به معرفی ضامن معتبر یا اخذ تامین متناسب از محکوم له خواهد بود. مگر اینکه دادنامه یا اجرائیه به محکوم علیه غایب ابلاغ واقعی شده و نامبرده در مهلت مقرر از تاریخ ابلاغ دادنامه واخواهی نکرده باشد.
تبصره ۳- تقدیم دادخواست خارج از مهلت یادشده بدون عذر موجه قابل رسیدگی در مرحله تجدیدنظر برابر مقررات مربوط به آن مرحله می‌باشد.
سوالات متداول
۱- پس از اجرای طلاق غیابی آیا مرد می تواند اعتراض به رای نماید؟
مرد می تواند با اثبات جهات موجه هر زمان که از طلاق اطلاع حاصل کرد به رای صادره اعتراض کند.
۲- آیا زن میتواند مهریه خود را همراه با طلاق بگیرد؟
در زمانی که حکم طلاق با حضور زوج صادر می شود مرد با اجرای طلاق مهریه را پرداخت می کند. اما در این نوع طلاق که مرد غایب است زن می تواند با حفظ آن، بعد از طلاق مهریه را مطالبه کند.
۳- حضانت و نفقه فرزند مشترک در زمان غیبت زوج با کیست؟
حضانت فرزند با مادر است. نفقه وی را می توان از اموال مرد که در دسترس است برداشت کرد. اگر مالی نباشد، زن خود تامین می کند. وی می تواند نفقه فرزند مشترک را مطالبه نماید.
۴- زنی که به طور غیابی طلاق گرفته می تواند شوهر کند؟
پس از اجرای طلاق، ثبت آن و سپری شدن مدت عده (سه طهر) اگر رای طلاق غیابی نقض نشده باشد، زن می تواند ازدواج کند.
۵- آیا در روند رسیدگی به طلاق غیابی داوری وجود دارد؟
ضمن رسیدگی به این دعوی، باید صورتجلسه داوری توسط داور تنظیم و ضمیمه پرونده گردد.
