- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
شروع به جرم یکی از مراحل تحقق جرم تام و کامل است. برای ارتکاب هر جرمی لازم است چهار مرحله طی شود: ۱- قصد مجرمانه، ۲- تهیه مقدمات ارتکاب بزه، ۳- شروع به جرم، ۴- اجرای جرم. در مجموع این شروط، جرم محقق شده و طبق ماده ۲ قانون مجازات اسلامی قابل مجازات است. لکن در مواردی شروع به جرم در قانون جرم‌انگاری شده و قبل از کامل شدن جرم، مرتکب مجازات می‌شود. در این مقاله وکیل کیفری به بیان شرایط و مجازات شروع به جرم می‌پردازد. ضمن اینکه شما می‌توانید برای تنظیم اوراق قضایی و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
شروع به جرم چیست؟
فهرست مطالب
هرگاه کسی قصد ارتکاب به جرمی نموده و عملیات مقدماتی جرم را انجام دهد لکن قصد وی بدون اراده معلق بماند، شروع به جرم است. بنابراین اگر رفتار مجرمانه در اثر پشیمانی یا به هر علتی و با اراده مرتکب کامل نشود، شروع به جرم محقق نمی‌شود. شروع به جرم در جرایم عمدی مجازات دارد. با توجه به ضرورت قصد مجرمانه در آن، در جرایم غیرعمدی مصداق ندارد.
عاملی که مانع جرم تام است باید امری درونی باشد. بنابراین اگر به علت سکته مرتکب، جرم معلق بماند، شروع به جرم محقق شده است. اگر کسی با اراده خود از ارتکاب رفتار مجرمانه منصرف شود لکن آن میزان رفتار، عنوان مجرمانه داشته باشد به مجازات آن محکوم می‌شود.
بیشتر بدانید:
مجازات شروع به جرم
طبق ماده ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی: “هر کس قصد ارتکاب جرمی کرده و شروع به اجرای آن نماید، لکن به واسطه عامل خارج از اراده او قصدش معلق بماند، به شرح زیر مجازات می‌شود:
الف- در جرائمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات، حبس دائم یا حبس تعزیری درجه یک تا سه است به حبس تعزیری درجه چهار
ب – در جرائمی که مجازات قانونی آنها قطع عضو یا حبس تعزیری درجه چهار است به حبس تعزیری درجه پنج
پ – در جرائمی که مجازات قانونی آنها شلاق حدی یا حبس تعزیری درجه پنج است به حبس تعزیری یا شلاق یا جزای نقدی درجه شش
تبصره- هرگاه رفتار ارتکابی، ارتباط مستقیم با ارتکاب جرم داشته، لکن به جهات مادی که مرتکب از آنها بی اطلاع بوده وقوع جرم غیرممکن باشد، اقدام انجام شده در حکم شروع به جرم است.”
بنابراین در مورد جرایم درجه ۱ تا ۵ شروع به جرم، جرم‌انگاری شده و برای آن مجازات تعیین شده است. شروع به جرم درجه ۶ و ۷ و ۸ مجازات ندارد. درجه و مجازات‌های جرایم تعزیری در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ذکر شده است.
جرم محال و عقیم
با ملاحظه تبصره ماده ۱۲۲، مقنن جرم محال و عقیم را در حکم شروع به جرم اعلام نموده است. تبصره ماده فوق جرم محال را در حکم شروع به جرم دانسته است. جرم محال جرمی است که به واسطه فقدان موضوع یا نقص در وسیله، ارتکاب جرم محال است. برای مثال، کسی به قصد سقط جنین زنی را کتک بزند در حالی که زن باردار نیست.
بیشتر بدانید:
تبصره ماده جرم عقیم را نیز در بر می گیرد. جرم عقیم جرمی است که امکان تحقق آن وجود دارد لکن به لحاظ عدم مهارت مرتکب یا یک عامل خارج از اراده وی، نتیجه مورد نظر حاصل نمی‌شود. شمول جرم عقیم به این دلیل است که: اولاً با توجه به واژه “معلق” در صدر ماده جرم عقیم نیز شامل شروع به جرم می‌شود؛ ثانیاً به طریق اولی شمول جرم محال، جرم عقیم را نیز در بر می‌گیرد.
شروع به جرم در چه مواردی جرم نیست؟
شروع به جرم در موارد زیر جرم نیست.
۱- جرایمی که مجازات قانونی آنها درجه شش تا هشت است.
۲- جرایمی که مجازات قانونی آنها، جزای نقدی یا شلاق تعزیری به تنهایی باشد.
۳- جرایمی که مجازات قانونی آنها، مصادره اموال، انفصال دائم یا موقت از خدمات دولتی و محرومیت از حقوق اجتماعی است.
۴- شروع به جرم در جرایمی که مجازات قانونی آنها جزای نقدی است مطلقا و در جرایمی که مجازات قانونی آن حبس تعزیری درجه ۶ تا ۸ است، جرم نمی‌باشد.
نتیجه‌گیری
در جرایمی به دلیل اهمیت آنها، برای شروع به جرم مجازات تعیین شده است. برای تحقق شروع به جرم بایستی جرم تام بدون اراده مرتکب واقع نشده باشد. چنانچه با اراده جرم کامل نشود شروع به جرم نیست. در صورت نیاز به وکیل کیفری با شماره‌های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی
سوالات متداول
۱- آیا در تحصیل مال از طریق نامشروع، شروع به جرم واقع می‌شود؟
جرم تحصیل مال از طریق نامشروع درجه شش بوده و شروع به جرم ندارد.
۲- صرف قصد مجرمانه و خرید نردبان جهت سرقت، آیا مجازات دارد؟
به مجرد قصد مجرمانه بدون انجام عملیات اجرایی نمی‌توان کسی را مجازات نمود.
۳- آیا شروع به جرم در مورد ترک فعل (دارو ندادن به قصد کشتن) نیز جاری است؟
شروع به جرم علاوه بر فعل شامل ترک فعل نیز می‌شود.
