تنصیف دارایی زوج چیست؟

تنصیف-دارایی
زهرا شریفی

تنصیف دارایی زوج یکی از شروط ضمن عقد  و بند الف آن می‌باشد. به موجب آن هرگاه طلاق از سوی مرد و بدون تخلف زناشویی زن واقع شود، شرط تنصیف دارایی محقق می‌شود. شروط ضمن عقد، شروط چاپی هستند که زوج با امضای آن، متعهد می‌شود در طول زندگی زناشویی رعایت کند. در غیر این صورت زن می‌تواند با وکالت اعطایی ضمن عقد پس از اثبات و احراز تخلف زوج در دادگاه، خود را مطلقه کند.‌

در ادامه وکیل خانواده به طور کاربردی شرط تنصیف دارایی و نحوه اعمال آن از سوی زن را بیان می‌کند.‌ جهت وکالت، مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در ارتباط باشید.

ارکان شرط تنصیف دارایی

ارکان تحقق دعوی تنصیف دارایی زوج عبارتست از:

۱- طلاق به درخواست زوجه نباشد.

۲- تقاضای طلاق از سوی زوج ناشی از تخلف زوجه و نشوز وی نباشد.

۳- طلاق اجرا شده باشد. به عبارتی دادخواست مطالبه تنصیف دارایی پس از اجرای طلاق ثبت می‌شود.

۴- اموال و دارایی موضوع شرط تنصیف، در طول زندگی زناشویی بدست آمده باشد.

۵- در زمان دعوی، اموال موجود باشند به عبارتی به دیگری منتقل نشده باشد.

نشوز به این معنی است که زن از مرد تمکین نکند و پس از شکایت الزام به تمکین و صدور حکم قطعی محکومیت، در مرحله اجرای حکم، زن به منزل مشترک مراجعت نکند در این صورت زن ناشزه می‌باشد. بنابراین صرف عدم تمکین، بیانگر ناشزگی وی نمی‌باشد.

◇ در اعمال شرط تنصیف دارایی زندگی مشترک، چنانچه زوج پس از تاریخ ثبت دادخواست بدوی، نسبت به بعضی از اموال خود معاملاتی منعقد کند، این امر موجب اسقاط حق زوجه نسبت به آن اموال نمی‌شود. (دادنامه ۹۱۰۹۹۸۱۲۳۰۴۰۱۲۹۱ – ۹۳/۷/۷ شعبه اول دیوان عالی کشور)

ماهیت شرط تنصیف دارایی

اقسام شروط صحیح ضمن عقد ۳ تا هستند: شرط فعل، شرط صفت و شرط نتیجه. شرط تنصیف دارایی شرط فعلی است که به موجب آن مرد الزام به ایفای آن می‌گردد. به این معنا که زوج متعهد می‌شود‌ تا نصف اموال خود را به زوجه منتقل کند. فاصله زمانی آن از زمان انعقاد نکاح تا وقوع طلاق می‌باشد. ضمن اینکه دادگاه طبق شرط‌ ضمن عقد، اختیار دارد تا نصف دارایی خوانده رای صادر کند نه الزاماً نیمی از دارایی را. در این دعوی دادگاه می‌تواند از یک تا پنجاه درصد دارایی مرد حکم دهد.

موضوع تنصیف دارایی، جهت برآورد میزان اموال مرد در طول زندگی مشترک به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می‌شود.

تعهد مرد به تنصیف دارایی

شرط تنصیف دارایی یکی از شروط ضمن عقد نکاح است. به موجب آن زوج متعهد می‌شود چنانچه بدون تخلف زوجه از انجام وظایف زناشویی وی را طلاق دهد، تا نیمی از دارایی خود را به زوجه انتقال دهد. منظور از دارایی، اموالی است که مرد در طول زندگی مشترک کسب کرده است. زوج با امضای این شرط به مانند سایر شروط ضمن عقد، متعهد به رعایت آن می‌باشد.

شرط تنصیف دارایی حقی مستقل برای زن محسوب می‌شود. زن می‌تواند علاوه بر حقوق مالی شامل مهریه، نفقه، اجرت‌المثل ایام تصرف و… با احراز بند “الف” شروط ضمن عقد نکاح، تا نیمی از دارایی مرد را مطالبه نماید. نکته: اموالی که قبل از عقد نکاح جزء اموال مرد بوده داخل شرط تنصیف نمی‌باشد.

◇ در صورتی که زوجه به موجب سند رسمی اقرار نموده که کلیه حقوق مالی ناشی از سند نکاحیه خود را دریافت کرده و حق هرگونه ادعایی در این‌ خصوص را از خود سلب کرده باشد؛ نمی‌تواند متعاقباً اعمال شرط تنصیف دارایی مندرج در سند نکاحیه را تقاضا کند. (دادنامه ۹۴۰۹۹۸۱۴۲۵۱۰۰۳۰۹ – ۹۵/۳/۱۶ شعبه ۱۹ دیوان عالی کشور)

اموال موروثی و هبه مال به مرد

ممکن است در طول زندگی مشترک، اموال مرد از طریق هبه، صلح بلاعوض، ارث یا وصیت به وی منتقل شده باشد بدون اینکه خود آنها را کسب کرده باشد. در این صورت انتقال مال از طریق این موارد مشمول شرط تنصیف نمی‌شود. چون اموال مذکور کسب و درآمد مرد محسوب نمی‌شوند. اموالی در مدار تنصیف دارایی قرار می‌گیرند که مرد در فاصله عقد تا ثبت دادخواست کسب نموده باشد.

تنصیف دارایی مرد در انواع طلاق

یکی از شروط تنصیف دارایی این است که طلاق به درخواست مرد اقامه شود بدون اینکه زن‌ راضی به طلاق باشد. در این صورت با تحقق ارکان دعوی، دادگاه تا نصف اموال یا معادل آن رای می‌دهد. در سایر موارد که شامل طلاق توافقی، وکالت در طلاق يا طلاق به درخواست زوجه می‌شود، بعد از طلاق، درخواست تنصیف دارایی زوج قابل اجابت نیست. چرا که این موارد یا با رضایت زوجه هستند و یا یکطرفه و از سوی زن درخواست می‌شوند.

حقوق مالی زن در دعوی تنصیف دارایی

زن علاوه بر حق مطالبه نیمی از دارایی مرد، در خصوص سایر حقوق مالی که با عقد نکاح به وجود می‌آیند نیز استحقاق دارد. مهریه، نفقه گذشته و حال، اجرت‌المثل ایام زوجیت، جهیزیه و هر شرط مالی که ضمن عقد درج شده باشد، حقوق مالی زن می‌باشند. تقاضای هر یک از این موارد منافاتی با شرط تنصیف دارایی ندارد و هیچ یک مانع دیگری نمی‌باشد.

اجرای حکم تنصیف دارایی

پس از صدور حکم تنصیف دارایی و قطعیت آن، با درخواست زن اجرائیه توسط دادگاه نخستین صادر می‌شود. در اجرائیه موارد محکومیت مرد به علاوه خسارات دادرسی ضمن حکم ذکر شده و به مرد ابلاغ می‌شود. محکوم علیه باید ظرف ده روز محکوم‌به را پرداخت کند.

چنانچه محکوم له بعد از ابلاغ اجرائیه محکوم‌به را نپردازد، پرونده با درخواست زن به اجرای احکام مدنی دادگاه جهت توقیف اموال محکوم‌علیه و مزایده و فروش ارسال می‌گردد. اگر محکوم علیه مال نداشته باشد یا در دسترس نباشد، (در مورد محکوم‌به نقدی) درخواست صدور حکم جلب می‌شود

مستند تنصیف دارایی

شرط تنصیف دارایی به عنوان یکی از شروط ضمن عقد نکاح با این مضمون است:

الف”- ضمن عقد نکاح/خارج لازم زوجه شرط نمود هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخيص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری يا سوءاخلاق و رفتار وی نبوده زوج موظف است تا نصف دارائی موجود خود را در ایام زناشوئی که با او بدست آورده يا معادل آنرا طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل نماید.

سخن پایانی

یکی از حقوق مالی زن که ضمن عقد زوج با امضای شرط متعهد به آن می‌شود، شرط تنصیف دارایی است. در صورت تحقق ارکان آن و مطالبه زن، دادگاه حکم می‌دهد تا نصف دارایی مرد در زمان زندگی زناشویی، به تملیک زن درآید. جهت اعطای وکالت در امور تنصیف دارایی از طریق شماره‌های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۰۲۱۸۸۷۴۶۳۶۱ با ما تماس بگیرید.

دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی

سوالات متداول

۱- اگر زن راضی به طلاق باشد، درخواست تنصیف دارایی صحیح است؟

در صورتی می‌توان نصف دارایی مرد را مطالبه کرد که طلاق به درخواست مرد و با عدم رضایت زن صورت گرفته باشد.

۲- فروش مالی که مرد قبل از عقد مالک بوده آیا جزء نیمی از دارایی مرد است؟

شرط تنصیف فقط در خصوص اموالی که مرد بعد از عقد بدست آورده اجرا می‌شود.

۳- آیا زنی که همه مهریه خود را گرفته می‌تواند نصف اموال مرد را مطالبه نماید؟

زن می‌تواند علاوه بر مهریه و سایر حقوق مالی، با احراز شرایط استحقاق تنصیف دارایی، آن را مطالبه کند.

۴- آیا ملک خریداری شده بعد از عقد الزاماً در مدار تنصیف قرار می‌گیرد؟

اگر ملک از محل اموال زوج در زمان قبل از عقد خریداری شده باشد، داخل شرط تنصیف نمی‌شود. در اینجا اثبات مراتب با خوانده می‌باشد چون ادعای وی برخلاف ظاهر عقد است.

۵- اثبات دعوی تنصیف بر عهده کیست؟

زن با اقامه دعوی تنصیف دارایی اموال مرد را به دادگاه معرفی می‌کند. مرد باید ثابت کند اموال مورد ادعای خواهان در طول زندگی مشترک بدست نیامده است.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *