جرم تهدید – مجازات و مراحل شکایت

جرم تهدید
زهرا شریفی

جرم تهدید جرمی است که به موجب آن مرتکب، شخص یا خانواده و بستگان وی را به واسطه به کاربردن الفاظی جهت انجام عمل نامشروعی بیم دهد و بترساند. افراد در درگیری و اختلافات خانوادگی یا کاری یا غیر آن، گاهی الفاظ و عباراتی به کار می‌برند که اثر ناگواری در روح و روان مخاطب باقی می‌گذارد مانند به کاربردی عبارات کشتن، آتش زدن خانه یا مغازه و… این کلمات ممکن است، نسبت به خود شخص باشد یا نسبت به خانواده و نزدیکانش بکار روند. جرم تهدید به هر وسیله‌ای و نسبت به هر شخصی جرم بوده و قابل مجازات است.

در نوشته حاضر وکیل کیفری تهران به بیان جرم تهدید و نحوه اثبات آن می‌پردازد. همچنین برای مشاوره، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.

جرم تهدید چیست؟

معنای لغوی تهدید ترساندن و بیم دادن است. در اصطلاح حقوقی تهدید عبارت است از:

۱- ایجاد تشویش و نگرانی در مخاطب به دلیل بیان یک عمل نامشروع.

۲- صدمه رساندن به روحیات فرد با بکاربردن الفاظی از قبیل کشتن، آسیب رساندن یا آتش سوزی منزلش و مانند آن.

۳- بیان نمودن عمل نامشروعی است که مرتکب می‌خواهد آن را انجام دهد و بر روحیه و روان مخاطب تاثیر منفی بگذارد.

ممکن است، تهدید به طور مستقیم باشد و در مقابل تهدید‌شونده واقع شود یا به طور غیر مستقیم و در مقابل شخص دیگری باشد ولی مرتکب جرم می‌داند بیان نامشروع به گوش فرد اصلی می‌رسد. در هر دو صورت جرم واقع شده و مرتکب با شکایت متضرر مورد تعقیب قرار می‌گیرد. تهدید وقتی جرم است که تهدید‌شونده بداند و بیم داشته باشد که تهدید عملی می‌شود. اما اگر تهدید به شوخی باشد یا متضرر بداند که عملی نمی‌شود جرم نیست.

تهدید ممکن است همراه با اخاذی و تقاضای پول باشد همانطور که در ماده ۶۶۹ قانون تعزیرات در بیان جرم تهدید آمده است. در این صورت نیز مرتکب به جرم تهدید محکوم‌ می‌شود چرا که در متن ماده عنوان شده … اعم از این که به این و‌اسطه تقاضای و‌جه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد… بنابراین چه تقاضای وجه یا انجام کاری شده یا نشده باشد جرم تهدید محقق می‌شود.

تهدید ممکن است با اسلحه سرد یا اسلحه گرم صورت بگیرد.‌ در این شرایط علاوه بر وقوع تهدید، جرم حمل غیرمجاز سلاح گرم و ایجاد ارعاب به وسیله آن نیز اضافه می‌شود اگرچه مرتکب تهدید خود را عملی نسازد.

▪︎ تفاوت جرم تهدید با جرم افترا این است که در افترا نسبت دادن عملی به شاکی است که در قانون جرم می باشد. اما در تهدید بیان نمودن فعلی زیانبار است که بعد می‌خواهد آن را انجام دهد و موجب اضطراب و نگرانی شاکی شود.

▪︎ تفاوت جرم تهدید با جرم توهین و فحاشی این است که توهین با به کار بردن القاب رکیک و ناسزا شکل گرفته و موجب هتک حرمت و حیثیت توهین‌شونده می‌گردد. در تهدید الفاظ بد و رکیک به کار نمی‌رود و شخص را نسبت به انجام عمل غیرمشروع می‌ترساند.

مراحل شکایت تهدید

• دادسرای محل بیان تهدید صلاحیت رسیدگی به جرم را دارد.
• به ضمیمه شکوائیه ادله کافی چون شهادت شهود، فیلم، پیامک و سایر دلایل پیوست می‌شود.
• با احراز وقوع جرم قرار تامین کیفری صادر می‌شود. اگر متهم پس از احضار بدون عذر موجه در دادسرا حاضر نشود می‌توان درخواست جلب نمود‌.
• در صورت اثبات جرم و تفهیم اتهام به تهدید‌کننده، کیفرخواست صادر و پرونده به دادگاه کیفری ۲ جهت رسیدگی و صدور حکم ارسال می‌شود.
• حکم محکومیت یا برائت، ظرف ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان است. اگر متهم در دادگاه حاضر نشود رای محکومیت به طور غیابی صادر و بیست روز مهلت واخواهی از رأی است.
• در صورت صدور قرار منع تعقیب یا موقوفی تعقیب، ظرف ده روز از سوی شاکی قابل اعتراض در دادگاه کیفری ۲ است.

اثبات جرم تهدید

هر جرمی برای اینکه ثابت شود همینطور جهت حصول نتیجه، بایستی دلایل ادله اثبات جرم از سوی شاکی به مرجع قضایی ارائه گردد. برای اثبات جرم تهدید و محکومیت متهم و مجازات وی، شاکی باید شهادت دو شاهد، فیلم دوربین، پیامک و یا هر دلیل دیگری مانند اقرار مرتکب در دادگاه یا خارج از دادگاه یا در پرونده مرتبط دیگر را برای اثبات جرم ارائه نماید.‌

عناصر تشکیل دهنده جرم تهدید

عنصر مادی جرم تهدید به کاربردن عبارات و الفاظی مبنی بر انجام دادن عملی نامشروع نسبت به‌ شخص به گونه‌ای که برای طرف ناخوشایند باشد.
عنصر معنوی یا روانی جرم سوءنیت عام مرتکب است یعنی تهدیدکننده باید عمداً و با علم و آگاهی از اینکه گفتارش نگران‌کننده و زیان‌بار است مرتکب رفتار مجرمانه شود.
عنصر قانونی جرم ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) است: هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگان او نماید، اعم از این که به این و‌اسطه تقاضای و‌جه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد به مجازات شلاق تا (۷۴) ضربه یا زندان از یک ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.

مجازات جرم تهدید در قانون جدید

مجازات جرم تهدید طبق ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) اصلاحی (۱۳۹۹) یک ماه تا یک سال زندان یا تا ۷۴ ضربه شلاق است. دادگاه برای تعین مجازات حبس یا شلاق، به شخصیت مرتکب، سن، شغل، وجود سابقه کیفری و شرایطی که تحت تاثیر آن جرم صورت گرفته است و سایر موارد موثر توجه می‌نماید. محکمه کیفری می‌تواند مقررات تعلیق مجازات (مواد ۴۶ به بعد قانون مجازات اسلامی) و تخفیف (مواد ۳۷ و ۳۸ قانون) را در حدود قانون در مورد متهم اعمال نماید.

خصوصیات جرم تهدید

• موضوع جرم، تهدید به قتل، ضررهای جانی، آبرویی، مالی یا افشا نمودن اسرار شخص یا نزدیکان وی می‌باشد.
• تهدید جرمی مطلق است نه مقید. بنابراین نیازی به حصول نتیجه که عملی کردن موضوع تهدید است، نمی‌باشد لیکن زیان‌دیده باید دچار بیم و ترس شود که تهدید عملی می‌شود.

▪︎ جرم تهدید طبق ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی، جرم درجه شش است.
• جرم تهدید قابل گذشت است. از این رو با گذشت شاکی خصوصی قرار موقوفی تعقیب صادر و پرونده مختومه می‌شود.
• جرمی عمدی است و با قصد و نیت مرتکب واقع می‌شود.

▪︎ مرور زمان شکایت از تهدیدکننده طبق ماده ۱۰۶ قانون مجازات اسلامی، یک سال از تاریخ جرم است. اگر متضرر به هر دلیل نتواند شکایت کند یا مانعی وجود داشته یا تحت سلطه متهم باشد، شروع مرور زمان یکسال از تاریخ رفع مانع می‌باشد. اگر تهدید‌شونده فوت کند و دلیلی بر انصراف وی از شکایت نباشد، وراث قانونی می‌توانند ظرف شش‌ماه از تاریخ فوت شکایت نمایند.
• تهدید باید آشکار و واضح باشد و به صورت مستقیم یا غیرمستقیم (نسبت به اقوام) واقع شود.
• تهدید شروع به جرم ندارد و جرمی قابل تعلیق است.
• این جرم مجازات تبعی طبق مواد ۲۵ و ۲۶ قانون فوق ندارد. دادگاه می‌تواند به عنوان مجازات تکمیلی یا تتمیمی، ضمن حکم قطعی دستور انتشار محکومیت محکوم را در روزنامه بدهد (ماده ۲۳ قانون فوق).

جرم تهدید در فضای مجازی

با توجه به گستردگی روابط افراد در فضای مجازی و پبام‌رسان‌های مختلف، بسیار مشاهده شده جرم تهدید از این طریق واقع شده است. قانون تفاوتی میان جرم در بستر حقیقی یا مجازی قائل نشده است و در هر حال یا تحقق ارکان جرم و اثبات آن، چه از طریق مجازی یا غیر مجازی مرتکب را قابل مجازات می‌داند. در این مواقع زیان‌دیده ادله مبنی بر تهدید از طریق فضای مجازی را به مرجع کیفری تقدیم می‌نماید.

تهدید با چاقو

طبق ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده)، هر کس به وسیله چاقو و یا هر نوع اسلحه دیگر تظاهر یا قدرت‌نمایی کند یا آن را وسیله مزاحمت اشخاص یا اخاذی یا تهدید قرار دهد‌یا با کسی گلاویز شود در صورتی که از مصادیق محارب نباشد به حبس از شش ماه تا دو سال و تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد…

جمع‌بندی

تهدید جرمی عمدی است که مرتکب با علم و اطلاع از فعل ارتکابی مواردی را بیان می‌کند که موجب ایحاد دلهره و ترس از عملی نمودن بیانات در شنونده می‌گردد. در بسیاری موارد تهریر با فحاشی و توهین به مخاطب همراه است. در این موارد مرجع قضایی به موارد اتهامی رسیدگی می‌نماید. جهت اعطای وکالت با شماره ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی

سوالات متداول

۱- اگر مخاطب تهدید شخصی نامعین باشد آیا جرم صورت می‌گیرد؟

برای اینکه جرم تهدید واقع شود باید نسبت به شخص معین و مخاطب مورد نظر صورت گیرد.

۲- چنانچه تهدید شخص در حضور فرد دیگری صورت بگیرد جرم است؟

اگر تهدید به گوش فرد اصلی رسانده شود جرم واقع شده است.

۳- آیا در تهدید تعلیق مجازات وجود دارد؟ چگونه؟

در صورتی که خسارت زیان‌دیده جبران شود و متهم فاقد سابقه محکومیت کیفری موثر باشد همچنین یکی از جهات تخفیف وجود داشته باشد، دادگاه می‌تواند مجازات جرم تهدید را به مدت ۱ تا ۵ سال معلق کند.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *