- دعوی خلع ید به استناد سند عادی - 2025-02-19
- دعوی خلع ید زمین کشاورزی - 2025-02-17
- شرایط تحقق ارث - 2025-02-15
الزام زوج به طلاق یا طلاق قضائی آن است که در نتیجه تحقق عسر و حرج زن یا یکی از شروط ضمن عقد نکاح، دادخواست طلاق از سوی زن به دادگاه تقدیم میشود. اجرای حکم الزام به طلاق، ظرف ششماه از تاریخ قطعیت حکم یا در صورت عدم اعتراض، ششماه پس از انقضای مهلت تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی می‌باشد. در ادامه وکیل طلاق تهران شرایط اجرای الزام و حکم طلاق را بیان می‌کند.
موارد الزام زوج به طلاق
مواردی که زن می‌تواند با طرح دعوی و حکم دادگاه مرد را به طلاق و اجرای آن ملزم کند عبارت است از:
۱- زمانی که زوج نفقه زوجه را علیرغم تمکین نمی‌پردازد. در این صورت که با مطالبه نفقه و محکومیت زوج و درخواست اجرای حکم، همچنان مرد نفقه را نمی‌پردازد، زوجه می‌تواند به استناد عدم اجرای رای و وقوع عسر و حرج، دادخواست طلاق جهت الزام زوج به طلاق بدهد.
۲- در صورت وقوع هر یک از موارد عسر و حرج طبق شروط ضمن عقد نکاح و ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی. برخی موارد عسر و حرج زوجه عبارتند از: اعتیاد مرد، ترک زندگی مشترک، ضرب و جرح و سوءمعاشرت مرد و محکومیت به حبس.
۳- اگر زوج به مدت چهار سال تمام مفقودالاثر شود و در این مدت از وی هیچ خبری نشده باشد.
۴- در مواردی که زوج به زوجه وکالت در طلاق رسمی اعطا کند. این مورد نیازی به اثبات چیزی نیست. با ارائه وکالتنامه طلاق که اختیارات لازمه در آن درج شده است زن می‌تواند حکم الزام و اجرای حکم طلاق را اخذ کند.
هر یک از این موارد در صورت وقوع، مجوز طلاق زن در مطلقه نمودن خود می‌باشد. در طلاق به درخواست زوجه به ضمیمه دادخواست، اسناد و مدارک لازم مبنی بر استحقاق زوجه در طلاق پیوست می شود. ادله اثبات دعوی طلاق می‌تواند حکم محکومیت مرد، اقرار خوانده در دعوی طلاق یا پرونده مرتبط، شهادت شهود و سایر ادله به استناد عسر و حرج زن باشد.
اجرای حکم طلاق به درخواست زن
پس از صدور حکم طلاق به درخواست زن، مهلت تجدید نظر خواهی نسبت به حکم طلاق بیست روز از تاریخ ابلاغ حکم بدوی و مهلت فرجام خواهی بیست روز از تاریخ ابلاغ رای دادگاه تجدید‌نظر می‌باشد. اگر زوج ظرف مدت ششماه از تاریخ حکم قطعی حاضر به اجرای صیغه طلاق نشود، از باب قاعده “الحاکم ولی الممتنع “نماینده دادگاه (دادورز اجرای حکم) در غیاب زوج با حضور در دفترخانه، سند طلاق را امضا می‌نماید. دادگاه ضمن صدور حکم قید می‌کند در صورت امتناع زوج به اجرای صیغه طلاق، نماینده دادگاه اقدام به آن می‌نماید.
در طلاق رجعی مرد در مدت عده، حق رجوع به زوجیت سابق را دارد. در نتیجه زندگی مشترک با همان شرایط سابق از سر گرفته میشود بدون اینکه بین طرفین عقد نکاح مجدد خوانده شود. بنابراین امکان رجوع مرد در طلاق رجعی با طلاق به دلیل عسر و حرج زن سازگاری ندارد. طلاق به دلیل عسر و حرج از نوع طلاق بائن است. چرا که اگر آن را طلاق رجعی تلقی کنیم،
با عسر و حرج و مشقات زندگانی زوجه و ضرورت رهایی از آن وضعیت در تعارض است و با رجوع مرد همه چیز به حالت سابق بازمی‌گردد.
قانون الزام و اجرای حکم طلاق
در ادامه مواد قانونی مرتبط با اجرای حکم الزام به طلاق بیان می‌شوند.
ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی
در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجراء حکم محکمه و الزام او بدادن نفقه زن می تواند برای طلاق به حاکم رجوع کند و حاکم شوهر او را اجبار به طلاق می نماید همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه.
ماده ۱۰۲۹
هرگاه شخصی چهار سال تمام غایب مفقودالاثر باشد زن او می تواند تقاضای طلاق کند در این صورت با رعایت ماده ۱۰۲۳ حاکم او را طلاق می دهد.
ماده ۱۱۱۹
طرفین عقد ازدواج میتوانند هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر بنمایند مثل اینکه شرط شود هرگاه شوهر زن دیگر بگیرد یا در مدت معینی غائب شود یا ترک انفاق نماید یا بر علیه زن سوءقصد کند با سوءرفتاری نماید که زندگانی آن ها با یکدیگر غیر قابل تحمل شود زن وکیل و وکیل در توکیل باشد که پس از اثبات تحقق شرط در محکمه و صدور حکم نهائی خود را مطلقه سازد.
ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی
در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند. چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده میشود.
تبصره: عسر و حرج موضوع این ماده عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که ادامه‌ی زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد و موارد ذیل در صورت احراز توسط دادگاه صالح از مصادیق عسر و حرج محسوب می‌گردد:
۱- ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه.
۲- اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلا وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است.
۳- محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر.
۴- ضرب و شتم یا هرگونه سوءرفتار مستمر زوج که عرفاً با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد.
۵- ابتلای زوج به بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه‌ی صعب‌العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید.
موارد مندرج در این ماده مانع از آن نیست که دادگاه در سایر مواردی که عسر و حرج زن در دادگاه احراز شود، حکم طلاق صادر نماید.
ماده ۱۱۳۳
مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.
تبصره- زن نیز می تواند با وجود شرایط مقرر در مواد ۱۱۱۹ و ۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ این قانون، از دادگاه تقاضای طلاق نماید.
ماده ۳۳ قانون حمایت خانواده
مدت اعتبار حکم طلاق شش ماه پس ازتاریخ ابلاغ رای فرجامی یا انقضای مهلت فرجام خواهی است. هرگاه حکم طلاق از سوی زوجه به دفتر رسمی ازدواج و طلاق تسلیم شود، در صورتی که زوج ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ مراتب در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر به زوجین ابلاغ می کند برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند. در صورت عدم حضور زوج و عدم اعلام عذر از سوی وی یا امتناع او از اجرای صیغه، صیغه طلاق جاری و ثبت می شود و مراتب به زوج ابلاغ می گردد. در صورت اعلام عذر از سوی زوج یک نوبت دیگر به ترتیب مذکور از طرفین دعوت به عمل می آید.
تبصره- دادگاه صادرکننده حکم طلاق باید در رای صادر شده بر نمایندگی سردفتر در اجرای صیغه طلاق در صورت امتناع زوج تصریح کند.
ماده ۳۷ قانون حمایت خانواده
اجرای صیغه طلاق با رعایت جهات شرعی در دفترخانه یا در محل دیگر و با حضور سردفتر انجام می گیرد.
سخن پایانی
حکم الزام به طلاق زوجه می‌بایست ظرف ششماه از تاریخ ابلاغ حکم قطعی اجرا شود در غیر اینصورت حکم طلاق که ممکن است زوجه برای اخذ آن مدتها زمان گذاشته و هزینه نموده باشد با همه مندرجات آن بلااثر شود. جهت دریافت مشاوره در امور طلاق و اعطای وکالت با شماره‌های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی
سوالات رایج
۱- آیا حق طلاق مرد قابل اسقاط یا انتقال است؟
حق طلاق مرد وابسته به نظم عمومی و قوانین آمره است لذا قابل اسقاط و انتقال نیست. اما می توان به زوجه وکالت در طلاق تفویض نمود.
۲- آیا یکبار ضرب و شتم مجوز طلاق است؟
صدور حکم الزام به طلاق، در صورت احراز استمرار سوء معاشرت مرد امکان‌پذیر است.
۳- وقتی زوج ششماه منزل را با مراجعت گاه به گاه ترک کرده باشد می‌توان طلاق گرفت؟
یکی از موارد الزام زوج به طلاق، ترک منزل مشترک به مدت ششماه متوالی و بدون مراجعت یا نه ماه متناوب و همراه با مراجعت گاه به گاه است.
۴- چنانچه مهریه پرداخت نشده باشد آیا می‌توان طلاق را اجرا کرد؟
زوجه قبل از اجرای حکم الزام به طلاق یا بعد از آن، می‌تواند مهریه را مطالبه و وصول کند.