نکات مهم و کاربردی چک صیادی

زهرا شریفی

 

چک صیادی سندی تجاری است که ثبت آن در سامانه صیاد از ابتدای سال ۱۴۰۰ الزامی شده است. اشخاص تا پیش از آن در خصوص معاملات و تعهداتشان چک کاغذی (قدیمی) صادر می نمودند.

صدور چک و مطالبه و اجرای آن تابع قانون تجارت و قانون اصلاح قانون صدور چک مصوب ۱۳۹۷ می باشد.

در این نوشته وکیل چک نکات مهم و پرکاربرد چک صیادی شامل ثبت در سامانه صیاد، ظهرنویسی، مطالبه و اجرا را بیان می کند.

همچنین برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.

 

چک صیادی چیست؟

چک صیادی سندی تجاری است که ثبت آن در سامانه صیاد از ابتدای سال ۱۴۰۰ الزامی شده است.

بدین نحو که صادرکننده، مشخصات چک و دارنده را در سامانه صیاد ثبت می کند. سپس دارنده پس از مطابقت دادن مندرجات چک کاغذی با آنچه در سامانه درج شده آن را تایید می نماید. پس از آن کد رهگیری مبنی بر انجام فرآیند ثبت چک در سامانه صادر می شود.

از اینجا چک تجاری تلقی شده و از حمایت و مزایای قانون‌ صدور چک برخوردار می شود. لازم به ذکر است امکان صدور چک صیادی در وجه حامل وجود ندارد.

اگر دارنده قصد انتقال و ظهرنویسی چک را داشته باشد.‌ مراحل فوق را باید انجام دهد. با این تفاوت که در ظهرنویسی، ثبت کننده چک صیادی دارنده فعلی است. انتقال گیرنده پس از مطابقت مندرجات، آن را تایید و کد صادر می شود.

در تعیین رابطه حقوقی منشا صدور و انتقال چک، باید نزدیک ترین گزینه انتخاب شود. موارد منعکس در سامانه شامل دیون، تعهدات، معامله مال منقول، معامله مال غیرمنقول، حقوق و غیره است.

بیشتر بدانید:

خسارت تأخیر تأدیه چک

نکات مهم

۱- برگ چک های صیادی در اندازه و فرمت یکسان چاپ می شوند. اطلاعات هویتی صاحب چک بعلاوه شناسه استعلام در قالب یک بارکد دو بعدی روی چک درج می شود. از این رو از سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری می شود که از مزایای آن به شمار می رود‌.

۲- انتقال گیرنده می تواند جهت صحت سنجی، شماره شناسه ۱۶ رقمی روی برگه چک را به نشانی www.cbi.ir ارسال و اقدام به استعلام نماید. در این صورت از وضعیت اعتباری صادرکننده از نظر تعداد و مبلغ چکهای برگشتی و رفع سوءاثر شده مطلع می شود‌.

۳- اگر چک صیادی در سامانه به نحو صحیح ثبت و تکمیل نشود‌. وصف تجاری بودن چک از بین خواهد رفت.‌ در این صورت چک یک حواله مدنی و عادی محسوب می شود.

۴- ظهر نویسی چک صیاد به هر تعداد بلامانع است. مشروط بر اینکه مراحل ثبت و تایید آن به درستی انجام شود.

۵- اگر یکی از امضاکنندگان چک فاقد اهلیت باشد. در این صورت با توجه به اصل استقلال امضائات، مسئولیت تضامنی سایر امضاکنندگان و متعهدین (ظهرنویسان و ضامنین) پابرجاست.

۶- چک تضمینی الزاماً از طریق سامانه یکپارچه صیاد و به نام و مشخصات شخص معین ثبت می شود‌.‌ انتقال چک تضمینی ممنوع است.

۷- موارد کیفری چک در قانون صدور چک عبارتند از: ۱- صدور چک بلامحل بی وعده و با رعایت ماده ۱۳ این قانون. ۲- دستور عدم پرداخت غیرواقع چک از سوی صادرکننده یا صاحب حساب. ۳- صدور چک با علم به مسدود بودن آن. در این موارد مرتکب پس از احراز و اثبات مراتب به جرم صدور چک بلامحل تعقیب و محکوم می شود.

۸- چکهای قدیمی مانند سابق قابل صدور به نام شخص معین یا حامل یا بدون درج تاریخ هستند. لکن سند عادی محسوب و مطالبه آن تابع دیون عادی و مدنی خواهد بود.‌

۹- خسارت تاخیر تادیه چک تجاری (صیادی) از تاریخ سررسید است.‌ خسارت تاخیر تادیه چک غیرصیادی و عادی از تاریخ دادخواست محاسبه می شود.

۱۰- در زمان سررسید و وصول وچه چک، ارائه چک کاغذی به بانک جهت مطابقت مندرجات آن ضروری است.

۱۱- چک سندی عادی و در حکم لازم الاجراست. لذا از چهار طریق صدور اجراییه، دادخواست به دادگاه عمومی، اجرائیات اداره ثبت اسناد و مرجع کیفری قابل مطالبه و اجراست. برای اقدام در هر مورد باید شرایط و اوصاف قانونی آن وجود داشته باشد.

بیشتر بدانید:

چک – مزایا و راههای مطالبه چک

۱۲- در مورد اتباع، ثبت و تایید چک با درج کد اتباع (فیدا) امکانپذیر است.

۱۳- اگر برگ چک مخدوش بوده و خط خوردگی داشته باشد. طبق ماده ۳ قانون صدور چک، بانک از پرداخت وجه آن خودداری می نماید.

۱۴- در صورت مغایرت اطلاعات برگ چک با سامانه صیاد، به درخواست دارنده، گواهی عدم پرداخت  صادر می شود. این مورد از مصادیق اختلاف در مندرجات چک محسوب می شود.

۱۵- به منظور رفع سوءاثر چک باید یکی از این موارد اجرا شود‌.

۱- واریز مبلغ چک به حساب جاری نزد بانک محال علیه.

۲- ارائه لاشه چک به بانک.

۳- ارائه رضایت نامه رسمی ذینفع به بانک.

۴- ارائه نامه رسمی از مرجع قضایی یا ثبتی صالح مبنی بر اتمام عملیات اجرایی در مورد چک.

۵- ارائه حکم قطعی دادگاه مبنی بر برائت ذمه صاحب حساب در خصوص چک.

۶- سپری شدن مدت ۳ سال از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت. مشروط بر اینکه در این مدت دعوای حقوقی، کیفری یا ثبتی مطرح نشده باشد.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی و وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

 

سوالات متداول

۱- پس از صدور گواهی عدم پرداخت بانک چه اقدامی می کند؟

پس از صدور گواهی عدم پرداخت و اعلام به بانک مرکزی، ظرف ۲۴ ساعت حسابهای صادرکننده و صاحب حساب مسدود می شوند. ضمن اینکه سوءاثر چک نیز ثبت می شود.

۲- خسارت تاخیر تادیه چک تجاری و مدنی چگونه محاسبه می شود؟

خسارت تاخیر تادیه چک صیادی بر اساس قانون خاص و تبصره ماده ۲ قانون صدور چک است. لکن در چک مدنی تابع ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی است.

۳- آیا چک قدیمی قابلیت صدور اجراییه مستقیم دارد؟

اگر در گواهی عدم پرداخت چک غیر صیادی کد رهگیری توسط بانک درج شده باشد. می توان نسبت به آن درخواست صدور اجرائیه نمود.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *