ماده ۱۲۸۹ قانون مدنی – تحلیل ماده

زهرا شریفی

ماده ۱۲۸۹ قانون مدنی

غیر از اسناد مذکوره در ماده ۱۲۸۷ سایر اسناد عادی است.

تحلیل ماده ۱۲۸۹ قانون مدنی

✍ تعریف سند رسمی در ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی آمده است. هر سندی که توسط هر یک از اشخاص مذکور در این ماده تنظیم نشده باشد یا توسط این اشخاص تنظیم شده ولی بر خلاف مقررات قانونی باشد یا توسط این اشخاص صادر شده ولی خارج از حدود صلاحیت آن‌ها تنظیم شده باشد، عادی است.
▪︎ سند نوشته ای است که دارای امضاء، مهر یا اثر انگشت باشد. نوشته ای که فاقد یکی از آنها باشد دلیل محسوب نمی شود ولی ممکن است به عنوان اماره قابل استناد باشد.
▪︎ اقسام سند عادی عبارت است از:
۱- چک، سفته، برات، بارنامه، قبض انبار، دفاتر تجاری و…
۲- قراردادهای خصوصی میان افراد مانند مبایعه نامه، اجاره نامه، رسید وجه و…
۳- اسنادی که توسط مامورین رسمی فاقد صلاحیت یا برخلاف مقررات تنظیم شده اند.
▪︎ اسناد چه رسمی و چه عادی از ادله اثبات دعوا محسوب می شوند.
▪︎ از معایب اسناد عادی می توان این موارد را بر شمرد: قابلیت ادعای جعل در مورد امضا، اثر انگشت یا نوشته آنها؛ قابل انکار یا تردید بودن؛ تاریخ آنها که فقط نسبت به طرفین و قائم مقام قانونی آنها و موصی له قابل استناد است لذا در برابر اشخاص ثالث قابل استناد نمی باشد.
▪︎ چک سند عادی در حکم لازم الاجرا است سند رسمی نمی باشد. به لحاظ خصیصه لازم الاجرا بودن آن تنها سند عادی است که وجه آن به طور مستقیم در اداره اجرائیات ثبت قابل وصول است.
▪︎ طبق ماده ۶۲ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۱/۱۰، اگر دادگاه سند عادی را دارای اعتبار شرعی بداند، این سند معتبر است و قابلیت استناد در برابر اشخاص ثالث را خواهد داشت. جهت اعتبار بخشیدن به سند عادی، دادگاه به بررسی قرارداد بین طرفین، ثبت در سامانه املاک و مستغلات، نحوه پرداخت ثمن، شهادت شهود و سایر شرایطی که باعث استحکام بخشی هر چه بیشتر سند عادی شده می پردازد.
▪︎ ماده ۶۲ قانون احکام دائمی: کلیه معاملات راجع به اموال غیرمنقول ثبت‌ شده مانند بیع، صلح، اجاره، رهن و نیز وعده یا تعهد به انجام این ‌گونه معاملات باید به ‌طور رسمی در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شود. اسناد عادی که درخصوص معاملات راجع به اموال غیرمنقول تنظیم شوند مگر اسنادی که براساس تشخیص دادگاه دارای اعتبار شرعی است در برابر اشخاص ثالث غیرقابل استناد بوده و قابلیت معارضه با اسناد رسمی را ندارند.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *