- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
توقیف سرقفلی با توحه به اینکه سرقفلی حقی مالی و قابل نقل و انتقال است امکانپذیر می‌باشد. اصولاً هر مالی که دارای ارزش اقتصادی است قابل توقیف است. سرقفلی وجهی است که مستاجر محل تجاری بنا بر توافق طرفین، در ابتدای اجاره علاوه بر اجور، در قبال اسقاط پاره‌ای از اختیارات موجر، به موجر یا مستاجر قبلی پرداخت می‌کند.
در مرحله اجرای احکام مدنی یا قبل از آن و در قالب تامین خواسته، محکوم‌له یا خواهان می‌توانند مانند سایر اموال محکوم‌علیه، در خصوص توقیف سرقفلی اقدام نمایند. ممکن است، تمام سرقفلی متعلق به محکومهعلیه باشد یا بخشی از آن و به طور مشاعی مالک باشد. در هر حال امکان توقیف آن خواهد بود.
با توجه به پیچیدگی‌هایی که دعاوی سرقفلی دارند، پیشنهاد می‌شود کار حقوقی خود را به وکیل سرقفلی مجرب در این زمینه واگذار نمایید. ضمن اینکه شما می‌توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در ارتباط باشید.
توقیف و فروش سرقفلی در قوانین ۵۶ و ۷۶
در قراردادهای اجاره قانون موجر و مستاجر ۱۳۵۶ و ۱۳۷۶ امکان توقیف سرقفلی وجود دارد. حق سرقفلی ویژه اموال غیر‌منقول و اماکن تجاری است و در محل‌های مسکونی و اداری راه ندارد. طبق قانون اجاره ۷۶، مالک محل تجاری می‌تواند در قبال واگذاری محل کسب، مبلغی تحت عنوان سرقفلی از مستأجر دریافت کند. با توجه به اینکه مبلغ سرقفلی نزد موجر می‌ماند در مواقع لزوم قابل توقیف است.
حق کسب و پیشه و تجارت که مختص قرارداد اجاره قانون ۵۶ است نیز قابل توقیف است. در هر دو حالت اجاره، طلبکار از طریق ۱- قرار تامین خواسته، ۲- حکم قطعی دادگاه، ۳- اجرائیات اداره ثبت اسناد و املاک، اقدام به توقیف سرقفلی می‌نماید.
حق سرقفلی حقی مالی است که به عنوان مالی از اموال محکوم‌علیه، قابل توقیف نزد مالک محل تجاری است. در اینجا با درخواست محکوم‌له و ذینفع، دادگاه در خصوص سرقفلی که دارای سند رسمی است، مراتب را به اداره ثبت جهت توقیف آن منعکس می‌کند. در مورد سرقفلی با سند عادی، مراتب توقیف به مالک ملک تجاری ابلاغ می‌شود. در این صورت مالک تا پایان توقیف و تعیین تکلیف آن، حق پرداخت آن را به بدهکار نخواهد داشت.
به طور کلی محکوم‌له که دارای حقی نسبت به اموال محکوم‌علیه می‌شود، می‌تواند نسبت به توقیف سرقفلی متعلق به طرف دعوا اقدام کند. تشریفات توقيف سرقفلی مانند سایر موارد در اجرای احکام مدنی بوده و از طریق قاضی اجرای احکام و دادورز و زیر نظر دادگاه بدوی انجام می‌شود.
در مورد امکان فروش سرقفلی بعد از توقیف آن، در اجرای احکام یا اجرائیات اداره ثبت، باید ابتدا بررسی نمود آیا حق انتقال سرقفلی از محکوم‌علیه (مستاجر) سلب شده یا خیر؟ در صورتی که حق واگذاری از محکوم‌علیه سلب نشده باشد، مطابق مقررات اجرای احکام، پس از توقیف، نسبت به مزایده و فروش آن اقدام می‌شود.
اگر حق واگذاری سرقفلی و حق کسب و پیشه از محکوم‌علیه (مستاجر) سلب شده باشد ولی مدت اجاره باقی باشد، پس از پایان مدت، سرقفلی به نرخ روز از سوی مالک به مستاجر پرداخت می شود. در این حالت، چون حق مزبور قبلاً نزد مالک توقیف شده است، از سوی مالک و از طریق اجرا به محکوم‌له پرداخت می‌شود.
در موارد حق کسب و پیشه و تجارت قانون ۵۶ که حق انتقال از مستاجر سلب می‌شود، فروش سرقفلی پس از توقیف آن امکانپذیر نیست. در این صورت می‌بایست برای مزایده و فروش، رضایت مالک کسب شود. معمولاً مالک بابت اعلام رضایت در واگذاری، مبلغی (حدوداً ۲۰ درصد ارزش روز سرقفلی) را به عنوان حق مالکانه دریافت می‌کند.
بدون رضایت مالک، عملیات فروش و انتقال سرقفلی و حق کسب و پیشه امکانپذیر نیست ولی قابل توقیف می باشد. در هر حال می‌بایست به مفاد قرارداد طرفین و قانون مربوط مراجعه نمود.
توقیف سرقفلی مشاعی
سرقفلی مشاعی به این معناست که حق سرقفلی متعلق به بیش از یک مستاجر باشد. نمونه شایع آن حق وراث بر سرقفلی مورث است. در اینجا هر یک به نسبت سهم‌الارث مالک مشاعی سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت متوفی می‌شوند. در صورت بدهی و محکومیت هر یک از مالکین مشاعی سرقفلی، امکان توقیف آن توسط محکوم‌له وجود دارد.
در زمان توقیف سرقفلی مشاعی، صرفاً نسبت به سهم بدهکار از ششدانگ حق سرقفلی اقدام می‌شود. در زمان مزایده، فروش و انتقال اجرائی نیز جزء مال مشاع منتقل می‌شود. شرایط فروش و انتقال سرقفلی مانند مطالب گفته شده است.
توقیف سرقفلی بابت مهریه
زوجه می تواند بابت وصول مهریه، حق سرقفلی متعلق به زوج را توقیف کند. گاهی ششدانگ سرقفلی در مالکیت زوج است. ممکن است، بخش مشاعی از آن متعلق به وی باشد. در هر صورت این امکان برای زن وجود دارد که بابت بدهی مرد در مهریه، سرقفلی را مانند سایر اموال وی توقیف کند. در این جا نیز باید بررسی شود در قرارداد زوج با مالک محل تجاری آیا حق واگذاری وجود دارد یا سلب شده است و مطابق با آن عمل شود.
سخن پایانی
توقیف سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت در قراردادهای قوانین اجاره انجام می‌پذیرد خواه حق انتقال سرقفلی از بدهکار به غیر سلب شده یا نشده باشد. بنابراین طلبکار می‌تواند طبق مقررات اجرای احکام مدنی و آیین‌نامه اجرای اسناد رسمی، حق سرقفلی متعلق به بدهکار را توقیف نماید. در صورت نیاز به وکیل متخصص امور سرقفلی، می‌توانید از طریق شماره‌های درج شده در سایت اقدام نمایید.
دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی
سوالات متداول
۱- آیا امکان توقیف سرقفلی متعلق به پدر متوفی زوج وجود دارد؟
چنانچه پدر زوج فوت کرده باشد و مالک سرقفلی باشد، زوجه می تواند سهم‌الارث وی را مطابق گواهی انحصار وراثت توقیف نماید.
۲- اگر موجر راضی به انتقال سرقفلی از طریق مزایده و فروش نباشد تکلیف چیست؟
در مواردی که حق واگذاری از مستاجر (محکوم‌علیه) سلب شده باشد رضایت موجر مبنی بر فروش ضروری می باشد.
۳- اگر مالک ملزم به پرداخت قیمت روز سرقفلی به محکوم‌علیه باشد آیا مزایده برگزار می‌شود؟
با پایان مدت قرارداد و تخلیه، مالک قیمت روز سرقفلی را به مستاجر پرداخت می‌کند. در این صورت نیازی به مزایده نبوده و سرقفلی توقیف‌شده از مالک به محکوم‌له پرداخت می‌شود.
