تبدیل تعهد چیست؟

زهرا شریفی

تبدیل تعهد همانطور که از نامش پیداست به معنی از بین رفتن تعهد قبلی و جایگزین شدن تعهد جدید است. یکی از اقسام سقوط تعهدات در قانون مدنی به شمار می رود.

از آنجا که تبدیل تعهد با توافق طرفین قرارداد محقق می شود لذا عقد محسوب می شود. چنانچه تعهد اصلی به دلیلی باطل شود. تبدیل تعهد هم باطل است.

در این مقاله اقسام و آثار و احکام تبدیل تعهد بیان می شود‌.

همچنین برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.

اقسام تبدیل تعهد

طبق ماده ۲۹۲ قانون مدنی: “تبدیل تعهد در موارد ذیل حاصل میشود:
۱- وقتی که متعهد و متعهدله به تبدیل تعهد اصلی به تعهد جدیدی که قائم مقام آن میشود به سببی از اسباب تراضی نمایند در این صورت متعهد ‌نسبت به تعهد اصلی بری میشود.
۲- وقتی که شخص ثالث با رضایت متعهدله قبول کند که دین متعهد را ادا نماید.
۳- وقتی که متعهدله مافی‌الذمه متعهد را به کسی دیگر منتقل نماید.”

ماده ۲۹۲ قانون مدنی اقسام تبدیل تعهد را عنوان نموده که هر یک دارای مقررات خود می باشد.

تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل موضوع تعهد

به معنای آن است که تعهد جدید جایگزین تعهد قبلی شود. در اینجا رضایت و موافقت هر دو نفر متعهد (مدیون) و متعهدله (طلبکار) لازم است.‌ برای مثال تعهد به تسلیم گندم تبدیل به تسلیم برنج شود.

موضوع در هر عقدی، مال یا تعهدی است که طرفین بر مبنای آن روابط حقوقی خود را شکل می دهند.

تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل متعهد

یعنی متعهد جدید جایگزین متعهد قبلی شود که به آن انتقال دین نیز گفته می شود. در این صورت رضایت متعهدله لازم است. مانند ضمان نقل ذمه به ذمه که تابع احکام مقرر در قانون مدنی می باشد.‌

در این نوع ضمان، مدیون اصلی بری الذمه شده و مسئولیت پرداخت بر عهده شخص ثالث (ضامن) قرار می گیرد.

بیشتر بدانید:

نکات حقوقی عقد ضمان مدنی (ضمانت)

در ضمان ضم ذمه به ذمه که تابع قانون تجارت است. مسئولیت ضامن به مسئولیت مدیون اصلی اضافه می شود. در نتیجه طلبکار می تواند به هر دو نفر مراجعه نماید.

تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل متعهدله

یعنی متعهدله جدید جایگزین متعهدله سابق شود.‌ این مورد مانند عقد حواله است. در این صورت نیاز به رضایت متعهدله جدید و سابق می باشد و لزومی به موافقت متعهد نمی باشد.‌ به این نوع تبدیل تعهد، انتقال طلب نیز گفته می شود.

تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل منشأ تعهد

به این معنا که موضوع تعهد تغییر نکند. لکن منشأ و مبنای آن تغییر نماید. مانند اینکه آپارتمانی خریداری شود‌. قبل از تحویل، خریدار آن را به بایع اجاره دهد.

در این صورت در هر حال تحویل و تسلیم آپارتمان بر عهده فروشنده است. اما منشأ این تعهد عقد بیع نیست بلکه عقد اجاره است.

تکلیف تضمینات اخذشده بعد از تبدیل تعهد

ماده ۲۹۳ قانون مدنی: “در تبدیل تعهد تضمینات تعهد سابق به تعهد لاحق تعلق نخواهد گرفت مگر اینکه طرفین معامله آن را صراحتاً شرط کرده باشند.”

اگر تبدیل تعهد به اعتبار هر یک از حالات یادشده فوق صورت بگیرد. تضمیناتی که قبل از آن میان طرفین وجود داشته است از بین می روند. مگر در زمان تبدیل تعهد صراحتاً عنوان شود تضمینات سابق به قوت خود باقی اند.

بیشتر بدانید:

نکات حقوقی و کاربردی عقد رهن

واژه صراحتاً در متن ماده بیانگر این است که شرط ضمنی و غیرمستقیم مانع از بین رفتن تضمینات سابق نمی گردد.

اگر در تعهد سابق مالی به رهن گذاشته شده باشد. با تبدیل تعهد، عقد رهن‌ منفسخ شده و مال مرهونه آزاد می شود. مگر رهن دهنده به بقای رهن بعد از تبدیل تعهد رضایت دهد.

جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

                   دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی

سوالات متداول

۱- آیا بعد از تبدیل تعهد می توان تضمینات دیگری جز قبلی اخذ نمود؟

هر تضمینی که مورد موافقت طرفین باشد را می توان اخذ نمود.‌

۲- منظور از تضمینات چیست؟

تضمینات روش هایی است که در اختیار طلبکار گذاشته می شود. که از این طریق علاوه بر مراجعه به مدیون امکان استیفای طلب از محل آن نیز برای وی فراهم باشد.

۳- آیا در تبدیل وجه به اسناد تجاری تبدیل تعهد واقع می شود؟

اصولاً در صدور اسناد تجاری تبدیل تعهد واقع نمی شود. لکن برخی محاکم این مورد را نیز تبدیل تعهد دانسته اند.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *