- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
دعوی اعسار از پرداخت مبلغ چک برگشتی پس از مطالبه وجه از طریق مراجع قضایی یا اجرای ثبت صورت می گیرد. صدور حکم اعسار اصل مبلغ چک و خسارت تاخیر تادیه را در بر می گیرد.
اگر دادنامه قطعی چند محکوم داشته باشد شامل صادرکننده، ضامن و ظهرنویس که متضامناً محکوم شده اند، پذیرش اعسار از سوی هر یک، قابل تسری به محکوم علیهم دیگر نمی باشد.
در نوشته حاضر به طور کاربردی، به بررسی مراحل اعسار از پرداخت مبلغ چک و خسارات در انواع روش های مطالبه چک پرداخته شده است.
ضمن اینکه شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
مراحل اعسار از پرداخت چک
فهرست مطالب
▪︎ دادخواست اعسار ظرف یک ماه از تاریخ صدور اجرائیه ثبت می شود. در صورت تقدیم دادخواست خارج از مهلت، به تشخیص دادگاه قبل از رسیدگی به دعوی، تضمین مناسب از مدعی اعسار اخذ می شود.
▪︎ با توجه به اینکه تصمیم گیری در دعوی اعسار نیازمند رسیدگی قضایی است، دادگاه حقوقی به دعوی رسیدگی می کند.
▪︎ با ثبت دادخواست، شهادت دو نفر شاهد واجد شرایط که از شرایط مالی مدعی اعسار با خبر هستند و از وی شناخت دارند، به مرجع قضائی ارسال می گردد.
▪︎ علاوه بر استشهادیه، خواهان اعسار باید لیست اموال و دارایی، همچنین نقل و انتقالات یکسال اخیر را پیوست دادخواست نماید.
▪︎ دادگاه ابتدا اقدام به استعلام از مراجع ذی ربط در خصوص اموال و دارایی خواهان اعسار می نماید. پس از تشکیل جلسه رسیدگی و استماع شهادت شهود، با توجه به مدارک موجود، رای بر قبول یا رد اعسار صادر می گردد. دادنامه صادره ظرف بیست روز قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان است.
▪︎ با پذیرش اعسار اگر مدیون زندانی باشد فوراً آزاد می شود. ضمن اینکه از این تاریخ محاسبه خسارت تأخیر تأدیه متوقف می شود.
بیشتر بدانید:
درخواست اعسار در روش های مطالبه چک
به چهار طریق وجه چک قابل مطالبه است. ۱- از طریق دادخواست به دادگاه حقوقی؛ ۲- با دادخواست صدور اجراییه مستقیم؛ ۳- با درخواست از اداره اجراییات ثبت؛ ۴- با مطرح نمودن شکایت کیفری صدور چک بلامحل و مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم.
در خصوص هر یک از روش های مذکور، مدیون می تواند در صورت عدم تمکن مالی از پرداخت یکجای مبلغ دین، دادخواست اعسار جهت تقسیط دین به دادگاه حقوقی بدهد.
طریق درخواست اعسار در همه موارد یکسان است. دادگاه حقوقی به درخواست اعسار رسیدگی و رای صادر می شود.
در شکایت چک بلامحل، در صورت مطالبه وجه چک به عنوان ضرر و زیان ناشی از جرم از دادگاه کیفری ۲، رسیدگی به اعسار در صلاحیت دادگاه صادرکننده حکم ضرر و زیان می باشد.
در صورتی که مطالبه وجه از طریق اجرای ثبت صورت بگیرد، مدعی اعسار، دادخواست به دادگاه حقوقی می دهد. پس از صدور حکم اعسار و قطعیت آن، با ارائه حکم به اجرای ثبت از ممنوع الخروجی رفع اثر می گردد.
رسیدگی به اعسار در مطالبه چک از طریق صدور اجرائیه مستقیم، با دادگاهی است که اجرائیه را صادر نموده است.
در اجرای ثبت و در مطالبه چک از طریق صدور اجرائیه مستقیم، معادل اصل مبلغ چک و نه خسارت تأخیر تادیه، به درخواست دارنده اموال صادرکننده و صاحب حساب توقیف می شود.
تقسیط مبلغ چک و خسارت تاخیر تادیه
پذیرش دعوی اعسار شامل اصل مبلغ چک و خسارات تاخیر تادیه می گردد. تا پیش از صدور حکم اعسار، خسارت تأخیر تأدیه نیز بر مبنای مبلغ چک محاسبه و به آن اضافه می گردد.
اما از تاریخ صدور حکم اعسار طبق رای وحدت رویه دیوان عالی کشور که برای همه محاکم لازم الاتباع است محاسبه خسارت متوقف می شود. اما چنانچه محکوم علیه اقساط را در مواعد تعیین شده نپردازد، خسارت بر اقساط معوقه تعلق می گیرد.
بیشتر بدانید:
رای وحدت رویه
◇ رأي وحدت رويه شماره ۸۲۴ ـ ۱ /۶ /۱۴۰۱ هيأت عمومي ديوان عالي كشور
با توجه به اينكه در ماده ۵۲۲ قانون آيين دادرسي دادگاه هاي عمومي و انقلاب در امور مدني مصوب ۱۳۷۹، شرط «تمكن مديون» به طور مطلق، بيان شده و در مقررات خاص راجع به چك حكم مغايري پيش بيني نشده و چك از اين جهت فاقد خصوصيت است، بنابراين در مواردي كه به موجب حكم دادگاه، اعسار محكوم عليه، به نحو كلي يا با تعيين مهلت و يا اقساط، ثابت شود، از تاريخ ثبوت اعسار، محاسبه خسارت تأخير تأديه وجه چك نيز متوقف مي شود. بديهي است در موارد صدور حكم اعسار با تعيين مهلت يا اقساط، به لحاظ احراز تمكن مديون در حدود مقرر، در صورت تأخير، از موعد يا مواعد تعيين شده، حسب مورد، به دين يا هر يك از اقساط معوق، خسارت تأخير تأديه تعلق مي گيرد. بنا به مراتب، رأي شعبه اول دادگاه تجديدنظر استان يزد كه با اين نظر انطباق دارد، به اكثريت آراء صحيح و قانوني تشخيص داده مي شود.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- معسر به چه کسی گفته می شود؟
معسر کسی است که تمکن مالی پرداخت یکجای دین دا ندارد به همین دلیل از دادگاه درخواست تقسیط می نماید.
۲- در اعسار از پرداخت هزینه دادرسی شهادت چند نفر لازم است؟
در دعوای اعسار از پرداخت مبلغ چک خواه دین یا هزینه دادرسی شهادت دو نفر کافی است.
۳- دعوی تعدیل اقساط چگونه است؟
هر یک از طرفین دعوی اعسار از پرداخت مبلغ چک، می تواند پس از صدور حکم قطعی اعسار، دادخواست تعدیل اقساط مبنی بر افزایش مبلغ اقساط یا کاهش آن ارائه نماید.
